• Buradasın

    Facia bitti ama enkaz büyük - Sözcü Gazetesi

  • poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    Merkez Bankası, kur korumalı mevduat uygulamasını sona erdirdi. 
    1
    26 Ağustos
    2021 yılı Eylül ayında, enflasyon da politika faizi de yüzde 19 iken ve de enflasyon yükseliş sinyalleri verirken Merkez Bankası’nın faizleri düşürmeye başlamasıyla girilen irrasyonel sürecin faciaya doğru gittiği kurlarda başlayan yükselme sonucu kısa sürede anlaşıldı. 
    2
    24 Ağustos
    İktidarın ekonomi politikasına güven kalmayınca dövizin ateşini düşürmek için çare olarak parası olanlara döviz garantili faiz avantajı sunan KKM modeli gündeme getirildi. 
    3
    24 Ağustos
    KKM stoku 150 milyar dolara yaklaştı. 
    4
    24 Ağustos
      karar.com1
      medyascope.tv2
      sozcu.com.tr3
      cumhuriyet.com.tr4

    Diğer konular

    Mahfi Eğilmez yazdı: KKM faciası
    medyascope.tv24 Ağustos
    Facia bitti ama enkaz büyük - Sözcü Gazetesi
    sozcu.com.tr24 Ağustos

    X'teki tartışmalar

    Haberler.com
    Haberler.com
    @Haberler
    💬Ekonomist Prof. Dr. Seyfettin Erdoğan: 🔸"11 milyar dolarlık bir para Türkiye’deki finansal sistemi tahrip etmez." 🔸"Kur Korumalı Mevduat’ın aşamalı olarak eritilip sistemin kapatılması son derece olumlu." Tamamını izleyin👉 @MelisYasarrr GizleDevamını oku
    x.com27 Ağustos

    İçerik konuları

    Kur Korumalı Mevduat
    Merkez Bankası
    Mahfi Eğilmez

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin Türkiye ekonomisi üzerindeki bazı etkileri:
    • Hazine ve Merkez Bankası'na yük: 2022'de bütçeye 92,5 milyar TL, 2023'te ise 59,5 milyar TL yük binmiş, bu da Hazine'ye 8,7 milyar dolar doğrudan maliyet çıkarmıştır 13. Merkez Bankası'nın 2023 ve 2024'teki zararları da KKM kaynaklı olarak değerlendirilmektedir 13.
    • Dolaylı maliyetler: Faiz ve prim gelirlerinden vergi alınmaması, TCMB'nin zarar nedeniyle Hazine'ye kâr aktarımının durması ve kurumlar vergisi kayıpları gibi faktörler de maliyeti artırmaktadır 13.
    • Ekonomik istikrar: Türk lirasının değer kaybını önlemeye yardımcı olmuş ve döviz kurlarından kaynaklanabilecek olumsuz etkileri azaltmıştır 2.
    • Carry trade riski: Faiz artışı ve kurun baskılanması sonucu Türkiye, carry trade kıskacına girmiş, bu da ülkeye büyük bir maliyet yüklemiştir 13.
    • Düşük faiz ortamı: Aşırı düşük faiz ortamını uzatmış, bu da enflasyonun artmasına ve döviz rezervlerinin zayıflamasına yol açmıştır 4.
    KKM uygulaması, 23 Ağustos 2025 itibarıyla tamamen sonlandırılmıştır 15.
    5 kaynak
    Mahfi Eğilmez'in Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesabı, aşağıdaki varsayımlara ve verilere dayanarak yapılmıştır:
    • Bütçe üzerindeki doğrudan yük: 2022'de 92,5 milyar TL, 2023'ün ilk yedi ayında 59,5 milyar TL olarak gerçekleşen KKM ödemeleri, toplamda yaklaşık 8,7 milyar dolar doğrudan maliyet oluşturmuştur 123.
    • TCMB'nin zararları: 2023'te 818,2 milyar TL, 2024'te 700,4 milyar TL zarar açıklayan TCMB'nin bu zararlarının %90'ının KKM'den kaynaklandığı varsayılmıştır 124. Bu durumda TCMB'nin KKM kaynaklı maliyeti 50,2 milyar dolar olarak hesaplanmıştır 35.
    • Vergi kayıpları ve dolaylı maliyetler: Faiz ve prim gelirlerinden vergi alınmaması, TCMB'nin zarar nedeniyle Hazine'ye kâr aktarımının durması ve kurumlar vergisi kayıpları gibi dolaylı etkiler hesaba katılmamıştır 145.
    Eğilmez, bu kalemlerin eklenmesiyle toplam maliyetin daha da yüksek olacağını belirtmektedir 35.
    5 kaynak
    Kur Korumalı Mevduat (KKM) modelinin tartışmalı olmasının bazı nedenleri:
    • Kamusal zarar: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), enflasyonun altında kalan kur artışı telafisi için devreye girdi ve bu durum bütçeyi zorlayarak kamusal kaynakların israfına yol açtı 14.
    • Vergi kaybı: KKM faiz gelirleri belli bir tutara kadar vergi muafiyeti sağladı, bu da devlet için vergi kaybına neden oldu 14.
    • Gelir adaletsizliği: KKM, geniş kitlelerin ödediği vergileri yüksek gelir gruplarının kasasına aktardı 1.
    • Enflasyon baskısı: Para basarak zararı karşılamak, enflasyon baskısını artırdı 2.
    • Yatırımdan erken çıkış cezası: KKM hesaplarından erken çıkış yapmak halinde yatırımcılar ceza ödemek zorunda kaldı, bu da yatırımcıların likiditesini kısıtladı 4.
    • Yetersiz koruma: KKM, yatırımcıyı enflasyona karşı yeterince korumadı 4.
    Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, KKM'nin maliyetini hesaplayan mevcut yaklaşımların eksik olduğunu, doğru maliyetin "KKM olmasaydı ne olurdu?" sorusuna yanıt verilerek hesaplanabileceğini belirtti 5.
    Eski Hazine Müsteşarı Dr. Mahfi Eğilmez ise KKM'yi "en ciddi ekonomi politikası hatalarından birisi" olarak nitelendirdi 5.
    5 kaynak
    KKM stokunun büyüklüğü, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarının toplam değerini ifade eder 12.
    KKM stokunun büyüklüğü şu anlamlara gelebilir:
    • Ekonomik yük: Merkez Bankası raporlarına ve bütçe verilerine göre, KKM'nin Türkiye'ye toplam maliyeti yaklaşık 60 milyar dolardır 2.
    • Mevduat içindeki pay: 2025 yılı Ağustos ayında KKM'nin toplam mevduat içindeki payı %2,04'tür 3.
    • Gerileme: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıklamasına göre, KKM stoku 72 haftadır kesintisiz gerilemektedir 14.
    5 kaynak
    Kur Korumalı Mevduat (KKM) için önerilen bazı alternatif çözümler:
    • Kur Korumalı Kredi (KKK) 1. Finansal kuruluşların döviz cinsi borçlanmalarla elde ettikleri kaynakları Türk lirasına çevirerek verecekleri selektif kredilere kur garantisi sağlamayı teklif eder 1.
    • TL üzerinden yeni bir borçlanma enstrümanı 2. JP Morgan'ın düzenlediği toplantıda, yabancı yatırımcıların bu yönde bir beklenti içinde olduğu belirtilmiştir 2.
    Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın, KKM'nin cazibesini azaltacak alternatif yatırım araçları üzerinde çalıştığı da ifade edilmiştir 4.
    Bu tür alternatiflerin etkinliği ve uygulanabilirliği, ekonomik koşullara ve politika yapıcıların kararlarına bağlı olarak değişebilir.
    5 kaynak