Parmaksız Kale Höyüğü'nde kazı çalışmaları devam ediyor

Buradasın
- Gündem
- Bilim
Erzurum'daki Parmaksız Kale Höyüğü'nde 5 Bin Yıllık Kültür İzleri Bulundu
29 Eylül 2025, 00:35 TSİ
Erzurum'un Hınıs ilçesinde geçmişi 5 bin yıl öncesine dayanan Parmaksız Kale Höyüğü'nde arkeolojik kazılar sürüyor.
1
30 Eylül
Altı farklı üniversiteden 21 ekibin katılımıyla yapılan kazılarda milattan önce 3 bin yılına tarihlenen Karaz kültürüne ait izler tespit edildi.
2
30 Eylül
Höyük, ritüel alanı, kale, güney yamaç ve karşı yamaç olmak üzere dört ana bölümde inceleniyor.
3
30 Eylül
Kazı Başkanı Parlıtı, kazı alanının Güney kesiminde yaklaşık 5 bin 200 yıl öncesine kadar uzanan Karaz medeniyetine ait mezarların ve bir metreyi bulan tabakalanmanın Anadolu arkeolojisine katkılar sunacağını da aktardı.
4
30 Eylül
Yapılan çalışmalarda Karaz medeniyetine ait taş çevrikli, taş sanduka ve oda mezarların olduğu belirlenmiştir.
5
30 Eylül
haberturk.com1
haberler.com2
aksiyon.com.tr3
kamu3.com4
yenicaggazetesi.com.tr5
Diğer konular
Tarihin derinlikleri Adıyaman'da yeniden ortaya çıkıyor! 50 hektar alanda keşfedildi: Herkes Adıyaman’a akın edecek
karar.com28 Eylül
İlçede büyük gizem: 79 yaşındayım daha önce böylesiyle karşılaşmadık
milliyet.com.trDün
İçerik konuları
Diyarbakır
Kazi Calismasi
Yanıt bulun
Yazeka
Arama sonuçlarına göre oluşturuldu
Kazılarda bulunan diğer önemli bulgular nelerdir?
Erzurum'un Hınıs ilçesindeki Parmaksız Kale Höyüğü kazılarında bulunan diğer önemli bulgular şunlardır:

Karaz medeniyetine ait mezar ve taş eserler 1 2. Taş çevrili mezar, taş sanduka ve oda mezarların varlığı tespit edildi 1.
Tunç, taş, kemik ve pişmiş toprak eserler 1. Bu eserler, Anadolu'nun kültürel tarihine kazandırıldı 1.
Ana Tanrıça idolü 4. Vücudundaki uzuvları tam olarak işlenmiş halde bir "Ana Tanrıça" idolü bulundu 4.
Büyük İskender'e ait gümüş sikke 4.
Razor ve maden kalıbı 4.

Kazılar, "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında yürütülüyor ve Eylül 2025 itibarıyla devam ediyor 1 2.
5 kaynak
Karaz kültürü hakkında daha fazla bilgi var mı?
Karaz Kültürü, Geç Kalkolitik ve Tunç Çağı'nda Doğu Anadolu, Transkafkasya, Azerbaycan ve Kuzeybatı İran'da etkili olmuş bir kültürdür 1 4.

Kültürün bazı özellikleri:

Çanak Çömlek: Tek renkli, astarlı ve açkılı seramikler, genellikle spiral, paralel veya kesişen çizgilerle süslenmiştir 1 2 4.
Mimari: Taş temelli, kerpiç duvarlı, dik köşeli tek veya çift odaklı yapılar ve ocaklar (andiron/kaide) bulunur 1 2 4.
Yayılma: Kültür, Elazığ-Malatya hattı üzerinden Kuzey Suriye ve Filistin'e, Urmiye Gölü civarı üzerinden Kuzey Mezopotamya'ya yayılmıştır 1 2.
Etnik Köken: Huri kökenli olduğu düşünülmektedir 1.

Karaz Kültürü'nün merkezi, Erzurum ve çevresi olarak kabul edilir 1 2 4. Kültür, yaklaşık M.Ö. 3250-1750 yılları arasında varlığını sürdürmüştür 4.

Karaz Kültürü ile ilgili daha fazla bilgi için 24 Ağustos 2025 tarihinde DHA'da yayımlanan "Prof. Dr. Işıklı: Karaz, Anadolu'nun bir kültürü" başlıklı habere göz atılabilir 5.
5 kaynak
Hınıs ilçesinin tarihi hakkında neler biliniyor?
Hınıs ilçesinin tarihi hakkında bilinenlerden bazıları şunlardır:

Hınıs, Erzurum'un en eski yerleşim alanlarından biridir 1.
Hınıs'taki bilinen ilk yerleşimler MÖ 1500’lü yıllara kadar dayanmaktadır 2.
Azzi-Hayaşa Krallığı, bölgedeki egemenliğini MÖ 1340 yılında büyük krallık döneminde olan Hititlere devredene kadar Hınıs’ta hâkimiyetini sürdürmüştür 2.
1071 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan’ın bölgeye gelmesi ve Malazgirt Savaşı’nı kazanması bir dönüm noktası olmuştur 2.
1534 yılında Veziriazam Pargalı İbrahim Paşa komutasında gerçekleşen Irakeyn Seferi sırasında yerleşim yeniden Osmanlı hakimiyetine katılmıştır 1.
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında 27 Haziran 1828'de Erzurum'un düşmesinden sonra Ruslarca ele geçirilmiştir 1.
1925 yılında il statüsünden ilçe statüsüne dönüştürülmüştür 4.

Hınıs'ın tarihi hakkında daha fazla bilgi edinmek için Hınıs Tarihi Belgeseli'nin YouTube'da yayınlanması beklenmektedir 5.
5 kaynak
Yayla kültürü nasıl bir yaşam tarzını ifade eder?
Yayla kültürü, özellikle hayvancılıkla uğraşan toplulukların yaz aylarında yüksek dağlık bölgelere göç ederek bu yaylalarda sürdürdükleri yaşam tarzını ifade eder 2 4. Bu göç, hayvanların beslenmesi ve aşırı sıcaklardan kaçınma amacıyla gerçekleştirilir 4.

Yayla kültürünün bazı özellikleri:

Sosyal ve kültürel etkileşimler 4. Yayla şenlikleri, geleneksel oyunlar, danslar ve müzikler gibi etkinliklerle sosyal ilişkiler güçlenir 4.
Ekonomik faaliyetler 4. Yayla kültürü, hayvancılığın yanı sıra, yaylalarda üretilen süt, peynir gibi ürünlerin ticaretini de içerir 4.
Yarı göçebe yaşam 4. Yaylacı çobanlar, mevsimsel olarak hareket eder ve hem yaz hem de kış otlatma alanlarında evler veya kulübeler gibi yapılar oluşturur 4.
Doğaya uyum 3. Yayla kültürü, doğaya zarar vermeden, çevre ile uyum içinde yaşamayı öngörür 3.

Yayla kültürü, Türk tarihinde ve yerleşme kültüründe özel bir yere sahiptir 2. Bu kültür, Anadolu'nun doğal özellikleri, topoğrafik yapısı ve iklim koşulları gibi faktörlerle de şekillenmiştir 2.
5 kaynak
Kaya petroglifleri ne anlama geliyor?
Kaya petroglifleri, bir kaya yüzeyinin bir kısmını kazarak, oyarak veya aşındırarak oluşturulan görüntülerdir 1 2.

Bu tür görüntüler, "taş üzerine yapılan oyma" anlamına gelen "petroglif" olarak adlandırılır 2 4. Petroglifler, "kaya üstü tasvirler", "kaya üzerine levhalar", "kaya resimleri" ve "taş oymaları" gibi farklı kavramlarla da ifade edilir 2 4.

Petroglifler, genellikle tarih öncesi insanlarla ilişkilendirilir ve bulundukları yerleri adeta bir açık hava müzesine dönüştürür 1 4. Uzmanlara göre, petroglifler ait oldukları devrin "ifade vasıtası", "iletişim aracı" ve hatta "yazısı" olarak nitelendirilir 2 4.

Petroglifler, Türk kültür tarihinde de önemli bir yere sahiptir 4 5. Türk boylarının yaşam biçimleri, inanç sistemleri, dünyayı algılama tarzları ve estetik anlayışlarına dair önemli bilgileri geçmişten günümüze taşır 4.
5 kaynak