Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi, bağışıklık sistemindeki dengeyi sağlayan ve vücudun kendi dokularına saldırmasını önleyen düzenleyici T hücrelerinin (Treg hücreleri) işleyişini ortaya koydu.
Açıklamada, Brunkow, Ramsdell ve Sakaguchi’nin bağışıklık düzeni, otoimmün hastalıklar ve immün tolerans konularında yaptıkları araştırmaların modern tıpta önemli rol oynadığı vurgulandı.
Nobel Komitesi, üç bilim insanının çalışmalarının yeni bir araştırma alanının temellerini attığını ve bu sayede kanser ile otoimmün hastalıkların tedavisinde yeni yaklaşımlar geliştirildiğini vurguladı.
Bağışıklık sistemini dengelemek için şu yöntemler önerilmektedir:
Sağlıklı beslenme: Sebze, meyve, protein ve karbonhidrat içeren dengeli bir diyet uygulamak önemlidir 24. Çinko, selenyum, demir, bakır, folik asit ve A, B6, C ve E vitaminleri gibi mikro besinler bağışıklık için gereklidir 2.
Düzenli egzersiz: Kalp ve damar sağlığını koruyarak bağışıklık hücrelerinin serbestçe hareket etmesine yardımcı olur 23.
Yeterli uyku: Melatonin hormonu salgılanması için en geç saat 23:00'te uyumak ve yatak odasının karanlık olmasını sağlamak önerilir 34.
Su tüketimi: Günde en az 2 litre su içmek, toksinlerin atılmasına yardımcı olur 34.
Hijyen: Elleri sık sık yıkamak ve odaları sık havalandırmak mikroplardan korunmaya yardımcı olur 3.
Bağışıklık sistemi ile ilgili konularda bir uzmana danışılması önerilir.
5 kaynak
Mary Brunkow’un çalışmaları nelerdir?
Mary Brunkow'un çalışmaları:
Periferik bağışıklık toleransı: Brunkow, bağışıklık sisteminin kendi dokularına zarar vermesini önleyen mekanizmaları açıklayan bilimsel çalışmalarıyla tanınır 123.
FOXP3 geni: Brunkow, Fred Ramsdell ile birlikte, "scurfy" adlı otoimmün bozukluğu olan farelerdeki mutasyonun, FOXP3 adlı bir gende yer aldığını keşfetmiştir 45. Bu genin, bağışıklık sistemini dengeleyen düzenleyici T hücrelerinin gelişiminde kilit rol oynadığı ortaya çıkmıştır 4.
Brunkow'un araştırmaları, otoimmün hastalıkların nedenlerini anlamada ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir 12.
5 kaynak
Treg hücreleri nasıl çalışır?
Treg hücreleri, bağışıklık sistemini baskılayarak self toleransın devam etmesine yardımcı olur 12. İki ana türü vardır:
Natural Treg (nTreg) hücreleri: Timüs bezinde gelişir ve özellikle self antijenlere karşı periferik toleransın aktif mekanizmalarının kritik kolunu oluşturur 12.
İndüklenmiş Treg (iTreg) hücreleri: Konvansiyonel CD4+ T hücrelerinden köken alır ve CD25 öncüllerinden ortamdaki uyarım sonrası oluşur 12.
Treg hücrelerinin çalışma mekanizmalarından bazıları şunlardır:
Sitokin salgılama: Tregler, bağışıklık sistemini baskılayan TGF-β ve IL-10 gibi sitokinler üretir 23.
Hedef hücre öldürme: Granzim ve perforin gibi moleküller salgılayarak hedef hücreleri doğrudan öldürebilir 3.
Treg hücrelerinin işlev bozukluğu, bağışıklık sistemi hastalıklarına yol açabilir 5.
5 kaynak
Fred Ramsdell’in katkıları nelerdir?
Fred Ramsdell'in 2025 Nobel Tıp Ödülü'ne layık görülmesine yol açan bazı katkıları:
FOXP3 geninin keşfi14. Ramsdell ve ekibi, FOXP3 genini tanımlayarak düzenleyici T hücrelerinin (Treg) gelişiminde genin kritik rol oynadığını ortaya koydu 14. Bu buluş, "scurfy" fareleri ve IPEX sendromlu çocuklarda bağışıklık mekanizmalarının anlaşılmasını sağladı 4.
Otoimmün hastalıkların tedavisine katkı24. Ramsdell'in çalışmaları, romatoid artrit ve diğer otoimmün hastalıkların tedavisine yönelik stratejilerin geliştirilmesinde temel referans kabul ediliyor 24.
Ramsdell, bu çalışmalarıyla bağışıklık sisteminin karmaşık düzeninin anlaşılmasında öncü isimlerden biri olarak kabul edilmektedir 4.
5 kaynak
Otoimmün hastalıklar nelerdir?
Otoimmün hastalıklar, bağışıklık sisteminin vücudun kendi sağlıklı hücrelerine saldırması sonucu ortaya çıkan hastalıklardır 124.
Bazı otoimmün hastalıklar:
Romatoid artrit125. Eklemlerde iltihaplanmaya neden olur 5.
Lupus (sistemik lupus eritematozus)15. Cilt, eklemler, böbrekler ve diğer organları etkileyebilir 5.
Tip 1 diyabet124. Pankreasın insülin salgılayan hücrelerine saldırır 2.
Multipl skleroz (MS)145. Sinir sistemine saldırarak sinir hücrelerinin zarar görmesine neden olur 1.
Otoimmün hastalıkların nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık, çevresel faktörler, enfeksiyonlar ve bazı hormonal değişimler rol oynar 135.
Tedavi, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar ve semptomları hafifletmeye yönelik tedavilerden oluşur 125.
{"dqgr0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://www.yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://www.yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/yaozet/","title":"YaÖzet","id":"summary"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fwww.yandex.com.tr%2Fgundem%2Fscience%2F2025-nobel-tip-odulu-nun-sahipleri-belli-oldu-3974690%3Flr%3D213%26ncrnd%3D4798","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://www.yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"5040204741759999863","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1759999868245555-3542929881124028514-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-162-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dqgrw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"dqgr1":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://www.yandex.com.tr/sports/","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"science","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dqgrw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"dqgr2":{"state":{"title":"2025 Nobel Tıp Ödülü sahipleri açıklandı","breadcrumbs":[{"text":"Gündem","url":"/gundem/"},{"text":"Bilim","url":"/gundem/science"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"badge":{"textParts":[{"datetime":"2025-10-06T13:06:28+03:00","text":"06 Ekim 2025, 13:06 TSİ"}]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dqgrw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"dqgr3":{"state":{"storyId":"397469_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"397469_0","otherSources":0,"totalSources":4,"header":{"url":"https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","text":"2025 Nobel Tıp Ödülü sahipleri açıklandı","badge":{"url":"https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","faviconSources":["https://www.gazeteilksayfa.com"],"textParts":[{"text":"gazeteilksayfa.com","bold":true},{"text":"6 Ekim"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"397469_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/2025-nobel-tip-odulu-nu-kazanan-isimler-aciklandi-2441206","https://www.haberler.com/saglik/2025-nobel-tip-odulu-nun-sahibi-belli-oldu-19120306-haberi/","https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","https://www.bloomberght.com/nobel-tip-odulu-bagisiklik-sistemi-arastirmacilarina-gitti-3758619"],"summarizationTexts":["2025 Nobel Tıp Ödülü sahipleri açıklandı","2025 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, bilim insanları Mary Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi’ye verildi.","Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi, bağışıklık sistemindeki dengeyi sağlayan ve vücudun kendi dokularına saldırmasını önleyen düzenleyici T hücrelerinin (Treg hücreleri) işleyişini ortaya koydu.","Açıklamada, Brunkow, Ramsdell ve Sakaguchi’nin bağışıklık düzeni, otoimmün hastalıklar ve immün tolerans konularında yaptıkları araştırmaların modern tıpta önemli rol oynadığı vurgulandı.","Nobel Komitesi, üç bilim insanının çalışmalarının yeni bir araştırma alanının temellerini attığını ve bu sayede kanser ile otoimmün hastalıkların tedavisinde yeni yaklaşımlar geliştirildiğini vurguladı."],"newsFreshness":[true,true,true,true]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"12733641746568322514_2","url":"https://www.milliyet.com.tr/dunya/ayi-degil-bu-nobel-hocam-7459955","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199c1fd7910d11318a9daa0a39717//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.milimaj.com/i/milliyet/75/0x0/68e567efb825a93f99006cd2.jpg"},"badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/dunya/ayi-degil-bu-nobel-hocam-7459955","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"3218686036851349976_2","url":"https://www.hurriyet.com.tr/dunya/nobel-tip-odulu-bagisiklik-toleransina-42974458","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199bcd651cda681a81e594114ee93//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.hurimg.com/i/hurriyet/90/0x0/68e44458b63b12fd7de1245f.jpg"},"badge":{"url":"https://www.hurriyet.com.tr/dunya/nobel-tip-odulu-bagisiklik-toleransina-42974458","faviconSources":["https://www.hurriyet.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"10883102467693665316_2","url":"https://www.sozcu.com.tr/nobel-tip-odulu-kazanan-isim-sirra-kadem-basti-ulasilamiyor-p234734","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199bd8b0a0b33e1a11cee686736d3//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://sozcu01.sozcucdn.com/sozcu/production/uploads/images/2025/10/nobeljpg-GBcHW9in50uO2HBTv4bHlA.jpg?w=1270&h=675&mode=crop&scale=both"},"badge":{"url":"https://www.sozcu.com.tr/nobel-tip-odulu-kazanan-isim-sirra-kadem-basti-ulasilamiyor-p234734","faviconSources":["https://www.sozcu.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"11216117045320901657_2","url":"https://www.tv100.com/nobel-tip-odulunu-kazanan-bilim-insanlari-aciklandi-haber-831232","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199c6b138776816703677db504d8c//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.tv100.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/10/06/nobel-tip-3-r14k-cover-u3nd_cover.jpg"},"badge":{"url":"https://www.tv100.com/nobel-tip-odulunu-kazanan-bilim-insanlari-aciklandi-haber-831232","faviconSources":["https://www.tv100.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"4247884797168662568_2","url":"https://www.cnnturk.com/dunya/son-dakika-2025-nobel-tip-odulunun-sahipleri-belli-oldu-2343985","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b92172f6f50c0e74cf48c16b90//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.cnnturk.com/i/cnnturk/75/1200x675/68e39bd1050bbbbb6a9710ee.jpg"},"badge":{"url":"https://www.cnnturk.com/dunya/son-dakika-2025-nobel-tip-odulunun-sahipleri-belli-oldu-2343985","faviconSources":["https://www.cnnturk.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"4000006939150986782_2","url":"https://www.ensonhaber.com/dunya/2025-nobel-tip-odulunun-sahipleri-belli-oldu","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b92618d2e8f5f86437074b69ab//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://icdn.ensonhaber.com/resimler/diger/kok/2025/10/06/68e391a31f387968.jpg"},"badge":{"url":"https://www.ensonhaber.com/dunya/2025-nobel-tip-odulunun-sahipleri-belli-oldu","faviconSources":["https://www.ensonhaber.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"813908199677548144_2","url":"https://www.odatv.com/gundem/nobel-tip-odulunu-bu-yil-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-paylasti-120117980","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b8f402fed4eb04fe7ed7dbc43e//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.odatv.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/10/06/nobel-tip-odulunu-bu-yil-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-paylasti-zmpw.jpg"},"badge":{"url":"https://www.odatv.com/gundem/nobel-tip-odulunu-bu-yil-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-paylasti-120117980","faviconSources":["https://www.odatv.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"15317316900717507609_2","url":"https://www.sabah.com.tr/video/dunya/2025-nobel-tip-odulu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchinin-oldu-video","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b97247e6b162aa605d29e14d61//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://iasbh.tmgrup.com.tr/c1c74b/1200/675/0/0/1920/1080?u=https://isbh.tmgrup.com.tr/sbh/2025/10/06/2025-nobel-tip-odulu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchinin-oldu-video-1759752809523.jpeg"},"badge":{"url":"https://www.sabah.com.tr/video/dunya/2025-nobel-tip-odulu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchinin-oldu-video","faviconSources":["https://www.sabah.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"741343263901227643_2","url":"https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/2025-nobel-tip-odulu-nu-kazanan-isimler-aciklandi-2441206","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b8f120ef9b184c1939ba9be987//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://media.cumhuriyet.com.tr/Archive/8f83ed8c-053f-4468-a315-ca7bab541475.jpg"},"badge":{"url":"https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/2025-nobel-tip-odulu-nu-kazanan-isimler-aciklandi-2441206","faviconSources":["https://www.cumhuriyet.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"335550680457491860_2","url":"https://www.gzt.com/jurnalist/fred-ramsdellden-haber-alinamiyor-nobel-tip-odulu-sahibi-kayboldu-3806903","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199bdfbcd25603a4d1b320dd0e9eb//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.piri.net/resim/upload/2025/10/07/12/19/d7fd41e4untitleddesign25.jpg"},"badge":{"url":"https://www.gzt.com/jurnalist/fred-ramsdellden-haber-alinamiyor-nobel-tip-odulu-sahibi-kayboldu-3806903","faviconSources":["https://www.gzt.com"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","url":"https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/2025-nobel-tip-odulu-nu-kazanan-isimler-aciklandi-2441206","text":{"text":"2025 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, bilim insanları Mary Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi’ye verildi.","badge":{"url":"https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/2025-nobel-tip-odulu-nu-kazanan-isimler-aciklandi-2441206","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"6 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"2025 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, bilim insanları Mary Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi’ye verildi."}}},{"type":"text","url":"https://www.haberler.com/saglik/2025-nobel-tip-odulu-nun-sahibi-belli-oldu-19120306-haberi/","text":{"text":"Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi, bağışıklık sistemindeki dengeyi sağlayan ve vücudun kendi dokularına saldırmasını önleyen düzenleyici T hücrelerinin (Treg hücreleri) işleyişini ortaya koydu.","badge":{"url":"https://www.haberler.com/saglik/2025-nobel-tip-odulu-nun-sahibi-belli-oldu-19120306-haberi/","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"6 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi, bağışıklık sistemindeki dengeyi sağlayan ve vücudun kendi dokularına saldırmasını önleyen düzenleyici T hücrelerinin (Treg hücreleri) işleyişini ortaya koydu."}}},{"type":"text","url":"https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","text":{"text":"Açıklamada, Brunkow, Ramsdell ve Sakaguchi’nin bağışıklık düzeni, otoimmün hastalıklar ve immün tolerans konularında yaptıkları araştırmaların modern tıpta önemli rol oynadığı vurgulandı.","badge":{"url":"https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"6 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Açıklamada, Brunkow, Ramsdell ve Sakaguchi’nin bağışıklık düzeni, otoimmün hastalıklar ve immün tolerans konularında yaptıkları araştırmaların modern tıpta önemli rol oynadığı vurgulandı."}}},{"type":"text","url":"https://www.bloomberght.com/nobel-tip-odulu-bagisiklik-sistemi-arastirmacilarina-gitti-3758619","text":{"text":"Nobel Komitesi, üç bilim insanının çalışmalarının yeni bir araştırma alanının temellerini attığını ve bu sayede kanser ile otoimmün hastalıkların tedavisinde yeni yaklaşımlar geliştirildiğini vurguladı.","badge":{"url":"https://www.bloomberght.com/nobel-tip-odulu-bagisiklik-sistemi-arastirmacilarina-gitti-3758619","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"6 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Nobel Komitesi, üç bilim insanının çalışmalarının yeni bir araştırma alanının temellerini attığını ve bu sayede kanser ile otoimmün hastalıkların tedavisinde yeni yaklaşımlar geliştirildiğini vurguladı."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/2025-nobel-tip-odulu-nu-kazanan-isimler-aciklandi-2441206","displayName":"cumhuriyet.com.tr"},{"url":"https://www.haberler.com/saglik/2025-nobel-tip-odulu-nun-sahibi-belli-oldu-19120306-haberi/","displayName":"haberler.com"},{"url":"https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","displayName":"gazeteilksayfa.com"},{"url":"https://www.bloomberght.com/nobel-tip-odulu-bagisiklik-sistemi-arastirmacilarina-gitti-3758619","displayName":"bloomberght.com"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"624763168075518717","url":"https://www.milliyet.com.tr/dunya/ayi-degil-bu-nobel-hocam-7459955","target":"_blank","title":{"text":"'Ayı değil bu NOBEL hocam'","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"624763168075518717","hasSummarization":false,"url":"https://www.milliyet.com.tr/dunya/ayi-degil-bu-nobel-hocam-7459955","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/dunya/ayi-degil-bu-nobel-hocam-7459955","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"milliyet.com.tr","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"5514923447577997472","url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/nobel-tip-odulu-sahibini-buldu-7438758","target":"_blank","title":{"text":"Nobel Tıp Ödülü sahibini buldu","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"5514923447577997472","hasSummarization":false,"url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/nobel-tip-odulu-sahibini-buldu-7438758","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/nobel-tip-odulu-sahibini-buldu-7438758","faviconSources":["https://www.sabah.com.tr"],"textParts":[{"text":"sabah.com.tr","bold":true},{"text":"7 Ekim"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"2667973662819016986_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[{"id":"17679787892756050989_0","title":"IHA","url":"/gundem/topic/iha-176797878927560509890","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"17679787892756050989_0","url":"gundem/topic/iha-176797878927560509890"}}}],"video":{"embedUrl":"https://www.youtube.com/embed/pE3JCurYU2c?enablejsapi=1&wmode=opaque","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199bcce0bf84e533b768055179d38/S820x410","size":{"width":820,"height":410},"originalUrl":"https://avatars.mds.yandex.net/get-video_thumb_fresh/986418/a163634d10de8a659d5f438743909abb1007_rt/orig"}}},"isHermione":false,"socialPosts":[],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"397469_0","hasVideo":true,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":false,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":true,"location":"gundem/science/2025-nobel-tip-odulu-nun-sahipleri-belli-oldu-3974690","newsUrls":["https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/2025-nobel-tip-odulu-nu-kazanan-isimler-aciklandi-2441206","https://www.haberler.com/saglik/2025-nobel-tip-odulu-nun-sahibi-belli-oldu-19120306-haberi/","https://www.gazeteilksayfa.com/2025-nobel-tip-odulu-sahipleri-aciklandi-288887h.htm","https://www.bloomberght.com/nobel-tip-odulu-bagisiklik-sistemi-arastirmacilarina-gitti-3758619","https://www.milliyet.com.tr/dunya/ayi-degil-bu-nobel-hocam-7459955","https://www.sabah.com.tr/dunya/nobel-tip-odulu-sahibini-buldu-7438758"],"videoUrls":["https://www.youtube.com/embed/pE3JCurYU2c?enablejsapi=1&wmode=opaque"],"topicUrls":["/gundem/topic/iha-176797878927560509890"]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dqgrw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"dqgr4":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=1JlR49JV8A4?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.skechers.com.tr/blog/bagisiklik-sistemi-nasil-guclendirilir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.acibadem.com.tr/hayat/bagisikliginizi-guclendirmenin-9-basit-yolu/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://yeditepehastaneleri.com/saglik-rehberi/bagisiklik-sistemi/bagisiklik-sistemini-guclendirmenin-yollari?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/bagisiklik-sistemi-guclendirme?size=16&stub=1"],"title":"Bağışıklık sistemi nasıl dengelenir?","markdown":"Bağışıklık sistemini dengelemek için şu yöntemler önerilmektedir:\n\n* **Sağlıklı beslenme**: Sebze, meyve, protein ve karbonhidrat içeren dengeli bir diyet uygulamak önemlidir [```2```](https://www.skechers.com.tr/blog/bagisiklik-sistemi-nasil-guclendirilir/)[```4```](https://yeditepehastaneleri.com/saglik-rehberi/bagisiklik-sistemi/bagisiklik-sistemini-guclendirmenin-yollari). Çinko, selenyum, demir, bakır, folik asit ve A, B6, C ve E vitaminleri gibi mikro besinler bağışıklık için gereklidir [```2```](https://www.skechers.com.tr/blog/bagisiklik-sistemi-nasil-guclendirilir/).\n* **Düzenli egzersiz**: Kalp ve damar sağlığını koruyarak bağışıklık hücrelerinin serbestçe hareket etmesine yardımcı olur [```2```](https://www.skechers.com.tr/blog/bagisiklik-sistemi-nasil-guclendirilir/)[```3```](https://www.acibadem.com.tr/hayat/bagisikliginizi-guclendirmenin-9-basit-yolu/).\n* **Yeterli uyku**: Melatonin hormonu salgılanması için en geç saat 23:00'te uyumak ve yatak odasının karanlık olmasını sağlamak önerilir [```3```](https://www.acibadem.com.tr/hayat/bagisikliginizi-guclendirmenin-9-basit-yolu/)[```4```](https://yeditepehastaneleri.com/saglik-rehberi/bagisiklik-sistemi/bagisiklik-sistemini-guclendirmenin-yollari).\n* **Su tüketimi**: Günde en az 2 litre su içmek, toksinlerin atılmasına yardımcı olur [```3```](https://www.acibadem.com.tr/hayat/bagisikliginizi-guclendirmenin-9-basit-yolu/)[```4```](https://yeditepehastaneleri.com/saglik-rehberi/bagisiklik-sistemi/bagisiklik-sistemini-guclendirmenin-yollari).\n* **Stres yönetimi**: Meditasyon ve hobilere vakit ayırmak, stres seviyesini azaltabilir [```2```](https://www.skechers.com.tr/blog/bagisiklik-sistemi-nasil-guclendirilir/)[```5```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/bagisiklik-sistemi-guclendirme).\n* **Hijyen**: Elleri sık sık yıkamak ve odaları sık havalandırmak mikroplardan korunmaya yardımcı olur [```3```](https://www.acibadem.com.tr/hayat/bagisikliginizi-guclendirmenin-9-basit-yolu/).\n\nBağışıklık sistemi ile ilgili konularda bir uzmana danışılması önerilir."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cumhuriyet.com.tr/yasam/2025-nobel-tip-odulu-sahibi-mary-brunkow-kimdir-mary-brunkow-calismalari-2441225?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cnnturk.com/dunya/2025-nobel-tip-odulu-kimin-oldu-oduller-sahiplerini-buldu-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-kimdir-2344013?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.haber61.net/dunya/2025-nobel-tip-odulu-sahiplerini-buldu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchiye-buyuk-h613701.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.yenibakishaber.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-mary-brunkow-kimdir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.researchgate.net/profile/Mary-Brunkow?size=16&stub=1"],"title":"Mary Brunkow’un çalışmaları nelerdir?","markdown":"**Mary Brunkow'un çalışmaları**:\n\n* **Periferik bağışıklık toleransı**: Brunkow, bağışıklık sisteminin kendi dokularına zarar vermesini önleyen mekanizmaları açıklayan bilimsel çalışmalarıyla tanınır [```1```](https://www.cumhuriyet.com.tr/yasam/2025-nobel-tip-odulu-sahibi-mary-brunkow-kimdir-mary-brunkow-calismalari-2441225)[```2```](https://www.cnnturk.com/dunya/2025-nobel-tip-odulu-kimin-oldu-oduller-sahiplerini-buldu-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-kimdir-2344013)[```3```](https://www.haber61.net/dunya/2025-nobel-tip-odulu-sahiplerini-buldu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchiye-buyuk-h613701.html).\n* **FOXP3 geni**: Brunkow, Fred Ramsdell ile birlikte, \"scurfy\" adlı otoimmün bozukluğu olan farelerdeki mutasyonun, FOXP3 adlı bir gende yer aldığını keşfetmiştir [```4```](https://www.yenibakishaber.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-mary-brunkow-kimdir)[```5```](https://www.researchgate.net/profile/Mary-Brunkow). Bu genin, bağışıklık sistemini dengeleyen düzenleyici T hücrelerinin gelişiminde kilit rol oynadığı ortaya çıkmıştır [```4```](https://www.yenibakishaber.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-mary-brunkow-kimdir).\n\nBrunkow'un araştırmaları, otoimmün hastalıkların nedenlerini anlamada ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir [```1```](https://www.cumhuriyet.com.tr/yasam/2025-nobel-tip-odulu-sahibi-mary-brunkow-kimdir-mary-brunkow-calismalari-2441225)[```2```](https://www.cnnturk.com/dunya/2025-nobel-tip-odulu-kimin-oldu-oduller-sahiplerini-buldu-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-kimdir-2344013)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://avesis.akdeniz.edu.tr/yayin/aa1fdb97-e66a-4523-a8f8-611d57d88935/regulator-t-hucre-immunitesi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/338005?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://saglikliolalim.com/t-duzenleyici-hucreler-tregs/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.endoadeno.org.tr/endometrioziste-immun-cevap-ve-duzenleyici-t-hucreleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.harunyahya.info/makaleler/vucudumuzdaki-ozel-koruyucu-sistemler?size=16&stub=1"],"title":"Treg hücreleri nasıl çalışır?","markdown":"**Treg hücreleri**, bağışıklık sistemini baskılayarak self toleransın devam etmesine yardımcı olur [```1```](https://avesis.akdeniz.edu.tr/yayin/aa1fdb97-e66a-4523-a8f8-611d57d88935/regulator-t-hucre-immunitesi)[```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/338005). İki ana türü vardır:\n\n* **Natural Treg (nTreg) hücreleri**: Timüs bezinde gelişir ve özellikle self antijenlere karşı periferik toleransın aktif mekanizmalarının kritik kolunu oluşturur [```1```](https://avesis.akdeniz.edu.tr/yayin/aa1fdb97-e66a-4523-a8f8-611d57d88935/regulator-t-hucre-immunitesi)[```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/338005).\n* **İndüklenmiş Treg (iTreg) hücreleri**: Konvansiyonel CD4+ T hücrelerinden köken alır ve CD25 öncüllerinden ortamdaki uyarım sonrası oluşur [```1```](https://avesis.akdeniz.edu.tr/yayin/aa1fdb97-e66a-4523-a8f8-611d57d88935/regulator-t-hucre-immunitesi)[```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/338005).\n\nTreg hücrelerinin çalışma mekanizmalarından bazıları şunlardır:\n\n* **Sitokin salgılama**: Tregler, bağışıklık sistemini baskılayan TGF-β ve IL-10 gibi sitokinler üretir [```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/338005)[```3```](https://saglikliolalim.com/t-duzenleyici-hucreler-tregs/).\n* **Hücre-hücre teması**: Tregler, baskılayıcı işlevlerini göstermek için hücre-hücre teması yapabilir [```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/338005).\n* **Hedef hücre öldürme**: Granzim ve perforin gibi moleküller salgılayarak hedef hücreleri doğrudan öldürebilir [```3```](https://saglikliolalim.com/t-duzenleyici-hucreler-tregs/).\n\nTreg hücrelerinin işlev bozukluğu, bağışıklık sistemi hastalıklarına yol açabilir [```5```](https://www.harunyahya.info/makaleler/vucudumuzdaki-ozel-koruyucu-sistemler)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cnnturk.com/dunya/2025-nobel-tip-odulu-kimin-oldu-oduller-sahiplerini-buldu-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-kimdir-2344013?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.haber61.net/dunya/2025-nobel-tip-odulu-sahiplerini-buldu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchiye-buyuk-h613701.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://serbestiyet.com/featured/trumpi-heyecan-sardi-nobeller-dagitilmaya-baslandi-nobel-tip-odulu-bagisiklik-sistemi-arastirmalarina-gitti-220674/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.yeniizmir.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-fred-ramsdell-kimdir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aksiyon.com.tr/2025-nobel-tip-odulu-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-ye-periferik-bagisiklik-toleransi-kesifleriyle-202259?size=16&stub=1"],"title":"Fred Ramsdell’in katkıları nelerdir?","markdown":"**Fred Ramsdell'in 2025 Nobel Tıp Ödülü'ne layık görülmesine yol açan bazı katkıları**:\n\n* **FOXP3 geninin keşfi** [```1```](https://www.cnnturk.com/dunya/2025-nobel-tip-odulu-kimin-oldu-oduller-sahiplerini-buldu-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-kimdir-2344013)[```4```](https://www.yeniizmir.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-fred-ramsdell-kimdir). Ramsdell ve ekibi, FOXP3 genini tanımlayarak düzenleyici T hücrelerinin (Treg) gelişiminde genin kritik rol oynadığını ortaya koydu [```1```](https://www.cnnturk.com/dunya/2025-nobel-tip-odulu-kimin-oldu-oduller-sahiplerini-buldu-mary-brunkow-fred-ramsdell-ve-shimon-sakaguchi-kimdir-2344013)[```4```](https://www.yeniizmir.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-fred-ramsdell-kimdir). Bu buluş, \"scurfy\" fareleri ve IPEX sendromlu çocuklarda bağışıklık mekanizmalarının anlaşılmasını sağladı [```4```](https://www.yeniizmir.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-fred-ramsdell-kimdir).\n* **Otoimmün hastalıkların tedavisine katkı** [```2```](https://www.haber61.net/dunya/2025-nobel-tip-odulu-sahiplerini-buldu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchiye-buyuk-h613701.html)[```4```](https://www.yeniizmir.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-fred-ramsdell-kimdir). Ramsdell'in çalışmaları, romatoid artrit ve diğer otoimmün hastalıkların tedavisine yönelik stratejilerin geliştirilmesinde temel referans kabul ediliyor [```2```](https://www.haber61.net/dunya/2025-nobel-tip-odulu-sahiplerini-buldu-brunkow-ramsdell-ve-sakaguchiye-buyuk-h613701.html)[```4```](https://www.yeniizmir.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-fred-ramsdell-kimdir).\n\nRamsdell, bu çalışmalarıyla bağışıklık sisteminin karmaşık düzeninin anlaşılmasında öncü isimlerden biri olarak kabul edilmektedir [```4```](https://www.yeniizmir.com/2025-nobel-tip-odulunu-kazanan-fred-ramsdell-kimdir)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/196738/mod_resource/content/0/Otoimm%C3%BCn%20hastal%C4%B1klar.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.memorial.com.tr/hastaliklar/otoimmun-hastaliklar-nelerdir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir?size=16&stub=1"],"title":"Otoimmün hastalıklar nelerdir?","markdown":"**Otoimmün hastalıklar**, bağışıklık sisteminin vücudun kendi sağlıklı hücrelerine saldırması sonucu ortaya çıkan hastalıklardır [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```2```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar)[```4```](https://www.memorial.com.tr/hastaliklar/otoimmun-hastaliklar-nelerdir). \n\n**Bazı otoimmün hastalıklar**:\n* **Romatoid artrit** [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```2```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar)[```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir). Eklemlerde iltihaplanmaya neden olur [```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir).\n* **Lupus (sistemik lupus eritematozus)** [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir). Cilt, eklemler, böbrekler ve diğer organları etkileyebilir [```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir).\n* **Tip 1 diyabet** [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```2```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar)[```4```](https://www.memorial.com.tr/hastaliklar/otoimmun-hastaliklar-nelerdir). Pankreasın insülin salgılayan hücrelerine saldırır [```2```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar).\n* **Hashimato tiroiditi** [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```2```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar)[```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir). Tiroid hormonu üretimini azaltır [```2```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar).\n* **Çölyak hastalığı** [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```4```](https://www.memorial.com.tr/hastaliklar/otoimmun-hastaliklar-nelerdir)[```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir). İnce bağırsağı etkileyerek besinlerin emilimini bozar [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/).\n* **Multipl skleroz (MS)** [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```4```](https://www.memorial.com.tr/hastaliklar/otoimmun-hastaliklar-nelerdir)[```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir). Sinir sistemine saldırarak sinir hücrelerinin zarar görmesine neden olur [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/).\n\n**Otoimmün hastalıkların nedenleri** tam olarak bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık, çevresel faktörler, enfeksiyonlar ve bazı hormonal değişimler rol oynar [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```3```](https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/196738/mod_resource/content/0/Otoimm%C3%BCn%20hastal%C4%B1klar.pdf)[```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir). \n\n**Tedavi**, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar ve semptomları hafifletmeye yönelik tedavilerden oluşur [```1```](https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/otoimmun-hastaliklar/)[```2```](https://www.florence.com.tr/guncel-saglik/otoimmun-hastaliklar)[```5```](https://www.anadolusaglik.org/saglik-rehberi/otoimmun-hastaliklar-nedir-otoimmun-hastaliklar-nelerdir)."}],"isYazekaApp":false,"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://www.yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1759999868245555-3542929881124028514-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-162-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"logNode":{"name":"news-yazeka","attrs":{"isRoot":true,"isRelatedQueries":true}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dqgrw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"dqgr5":{"state":{"snippets":[{"id":"400311_0","totalSources":32,"url":"/gundem/science/tavsanli-da-4-bin-yillik-nohut-catalhoyuk-te-8-bin-600-yillik-ekmek-kalintilari-gun-4003110","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a00000199c355e0007525d8c9daea47823e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://img3.aksam.com.tr/imgsdisk/2025/10/08/t25_turkiyede-bulundu-binlerc-494.jpg"}},"logAttrs":{"id":"400311_0","hasSummarization":true,"urls":["https://haberglobal.com.tr/bilim-teknoloji/tavsanlida-4000-yillik-nohut-catalhoyukte-8600-yillik-ekmek-kalintisi-bulundu-483266","https://www.aksam.com.tr/guncel/turkiyede-bulundu-binlerce-yillik-cifte-kesif/haber-1608614","https://haberglobal.com.tr/bilim-teknoloji/tavsanlida-4000-yillik-nohut-catalhoyukte-8600-yillik-ekmek-kalintisi-bulundu-483266","https://www.canligaste.com/tavsanli-da-4-bin-yillik-nohut-catalhoyuk-te-8-bin-600-yillik-ekmek-kalintilari-gun-yuzune-cikarildi/723860/"],"summarizationTexts":["Tavşanlı’da 4000 yıllık nohut, Çatalhöyük’te 8600 yıllık ekmek kalıntısı bulundu","Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Kütahya Tavşanlı Höyük'te 4 bin yıllık nohut ve Konya Çatalhöyük'te 8 bin 600 yıllık ekmek kalıntılarının gün yüzüne çıkarıldığını bildirdi.","Tunç Çağı’nın ortalarına tarihlendirilen bu örnekler; buğday taneleri, pişmiş toprak kaplar ve gümüş bir saç halkasıyla birlikte bulundu.","Tavşanlı Höyük ekip üyesi Dr. Doğa Karakaya tarafından yapılan mikroskobik incelemelerde, bu kalıntıların Anadolu'nun erken dönem tarım kültürüne ait olduğu belirlendi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Tavşanlı’da 4000 yıllık nohut, Çatalhöyük’te 8600 yıllık ekmek kalıntısı bulundu","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.aksam.com.tr/guncel/turkiyede-bulundu-binlerce-yillik-cifte-kesif/haber-1608614","faviconSources":["https://www.aksam.com.tr","https://haberglobal.com.tr","https://www.canligaste.com"],"textParts":[{"text":"22 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"397294_0","totalSources":57,"url":"/gundem/science/orionid-meteor-yagmuru-nedir-ne-zaman-baslayacak-3972940","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199bea67053d46cd284549f3b7962//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://image.hurimg.com/i/hurriyet/90/0x0/68e50698dc6b8ba56cbf2d7d.jpg"}},"logAttrs":{"id":"397294_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.hurriyet.com.tr/bilgi/galeri-draconid-meteor-yagmuru-ne-zaman-saat-kacta-meteor-yagmuru-nereden-izlenecek-42975219","https://www.internethaber.com/orionid-meteor-yagmuru-ne-zaman-yasanacak-orionid-meteor-yagmuru-turkiyeden-izlenebilecek-mi-foto-galerisi-2414777.htm","https://www.sabah.com.tr/yasam/meteor-yagmuru-yasanacak-draconid-ve-orionid-meteor-yagmuru-ne-zaman-turkiyeden-gorulecek-mi-pes-pese-geliyor-7439665","https://haberglobal.com.tr/bilim-teknoloji/bugun-saat-2200da-gokyuzune-bakin-yogun-meteor-yagmuru-geliyor-483176","https://www.ntv.com.tr/galeri/astroloji-ve-burclar/orionid-ve-draconid-meteor-yagmurlari-ekim-gokyuzunu-aydinlatacak-en-yogun-ne-zaman-saat-kacta-gorulebilecek,FkNKpYW0WUO9fLSq81Neog"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true,true,true]},"title":{"text":"METEOR YAĞMURU EKİM 2025 || Draconid meteor yağmuru ne zaman, saat kaçta? Meteor yağmuru nereden izlenecek?","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.hurriyet.com.tr/bilgi/galeri-draconid-meteor-yagmuru-ne-zaman-saat-kacta-meteor-yagmuru-nereden-izlenecek-42975219","faviconSources":["https://www.hurriyet.com.tr","https://www.internethaber.com","https://www.sabah.com.tr"],"textParts":[{"text":"6 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"397486_0","totalSources":50,"url":"/gundem/science/ogretmenler-icin-bilgilendirme-toplantisi-3974860","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b90cb214a1fd6abbbb60410503//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.gazetepencere.com/news/165311.jpg"}},"logAttrs":{"id":"397486_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ayandon.com.tr/atasehir-bilim-senligi-9-ekim-de-basliyor/109700/","https://www.gazetepencere.com/cevre/atasehir-bilim-senligi-basliyor-672503h","https://www.ayandon.com.tr/atasehir-bilim-senligi-9-ekim-de-basliyor/109700/","https://www.kamusonhaber.com.tr/atasehir-bilim-senligi-basliyor-9-ekimde-yolculuk-baslasin-188403h.htm"],"summarizationTexts":["Ataşehir Bilim Şenliği 9 Ekim'de başlıyor","Ataşehir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Ataşehir Bilim Şenliği”, 9-10-11 Ekim tarihlerinde İnal Aydınoğlu Kültür Merkezi’nde düzenlenecek.","Ataşehir Belediyesi’nin de destek verdiği; ilkokul, ortaokul, lise öğrencileri ile öğretmenler ve genel halka yönelik düzenlenen Bilim Şenliği’nde; katılımcıların bilimsel düşünme becerilerinin gelişmesine katkı sağlamaya dönük etkileşimli uygulamalar içeren çeşitli etkinlikler düzenlenecek.","Katılımın ücretsiz olduğu bu şenlikte, uzman akademisyenlerin söyleşileri yanı sıra planetaryum gösterimleri, teleskopla güneş gözlemi, eğlenceli bilim oyunları, deneysel uygulamalar, İHA gösterileri ve sergiler de yer alacak."],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Ataşehir Bilim Şenliği 9 Ekim'de başlıyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.gazetepencere.com/cevre/atasehir-bilim-senligi-basliyor-672503h","faviconSources":["https://www.gazetepencere.com","https://www.ayandon.com.tr","https://www.kamusonhaber.com.tr"],"textParts":[{"text":"6 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"399307_0","totalSources":34,"url":"/gundem/science/uzmanindan-uyari-turkiye-de-ani-hava-degisimleri-artabilir-3993070","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a00000199c2a9160fbe51da9e5116ffe166//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://i.haber.com/Cw1200h675q100gm/storage/haber/2025/10/08/turkiye-de-tropikal-siklon-ve-yagislar-artiyor-uzmanlardan-uyari-geldi_1759907428.jpg"}},"logAttrs":{"id":"399307_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.etikhaber.com/turkiyede-iklim-degisikligine-bagli-ani-hava-degisimleri-daha-fazla-gorulebilir","https://www.haber.com/yasam/turkiye-de-tropikal-siklon-ve-yagislar-artiyor-uzmanlardan-uyari-geldi-17961","https://www.karar.com/guncel-haberler/uzmanlardan-korkutan-iklim-uyarisi-yuzyilda-bir-gorulen-olaylar-artik-1997509","https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/turkiye-de-iklim-degisikligine-bagli-ani-hava-degisimleri-daha-fazla-gorulebilir-2441601"],"summarizationTexts":["Türkiye'de iklim değişikliğine bağlı ani hava değişimleri daha fazla görülebilir","Uzmanlara göre, eskiden “yüzyılda bir” görülen tropikal siklonlar ve ani yağışlar, artık neredeyse her yıl yaşanıyor.","Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Dr. İlker Eroğlu, yaptığı açıklamalarda iklim değişikliğinin Türkiye üzerindeki derinleşen etkilerine dikkat çekti.","Eroğlu, özellikle Ege ve Marmara kıyılarında ani yağışların arttığına vurgu yaptı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Türkiye'de iklim değişikliğine bağlı ani hava değişimleri daha fazla görülebilir","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haber.com/yasam/turkiye-de-tropikal-siklon-ve-yagislar-artiyor-uzmanlardan-uyari-geldi-17961","faviconSources":["https://www.haber.com","https://www.karar.com","https://www.cumhuriyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"398425_0","totalSources":36,"url":"/gundem/science/kuresel-elektrik-uretiminde-ilk-3984250","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199bd8ab9b13da8d9671bdedf6303//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://static.doviz.com/news/yenilenebilir-enerji-kaynaklari-elektrik-uretiminde-ilk-kez-komuru-geride-birakti-1759821340.jpg"}},"logAttrs":{"id":"398425_0","hasSummarization":true,"urls":["https://haber.doviz.com/emtia-haberleri/yenilenebilir-enerji-kaynaklari-elektrik-uretiminde-ilk-kez-komuru-geride-birakti/787342","https://www.ekonomim.com/ekonomi/yenilenebilir-enerji-dunya-elektrik-uretiminde-komuru-tahtindan-indirdi-haberi-847388","https://haber.doviz.com/emtia-haberleri/yenilenebilir-enerji-kaynaklari-elektrik-uretiminde-ilk-kez-komuru-geride-birakti/787342","https://www.dunya.com/ekonomi/elektrik-uretiminde-ilk-komur-tahtindan-oldu-haberi-797255"],"summarizationTexts":["Yenilenebilir enerji kaynakları elektrik üretiminde ilk kez kömürü geride bıraktı","Yenilenebilir enerji kaynakları küresel elektrik üretiminde bu yılın ilk yarısında ilk kez kömürü geride bıraktı. Yaşanan bu dönüşümde güneş ve rüzgardan sağlanan üretimin dünyanın elektrik talep artışının tamamını karşılaması kritik rol oynadı.","Küresel elektrik üretiminde yılın ilk yarısında güneş enerjisinin payı yüzde 8,8 olurken, rüzgar enerjisinin payı yüzde 9,2 ve hidroelektriğin payı yüzde 13,9 oldu.","Söz konusu dönemde dünyanın elektrik üretiminin yüzde 34,2'sini yenilenebilir enerji kaynakları karşıladı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Yenilenebilir enerji kaynakları elektrik üretiminde ilk kez kömürü geride bıraktı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ekonomim.com/ekonomi/yenilenebilir-enerji-dunya-elektrik-uretiminde-komuru-tahtindan-indirdi-haberi-847388","faviconSources":["https://www.ekonomim.com","https://haber.doviz.com","https://www.dunya.com"],"textParts":[{"text":"7 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"398419_0","totalSources":58,"url":"/gundem/science/mersin-de-fin-balinasi-iskeleti-gomuden-cikariliyor-3984190","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199bea16f26ca6615f31eec48c7f2//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn1.ntv.com.tr/gorsel/O88ttbMTc0GPgnQGF0sDRg.jpg?width=1080&mode=crop&scale=both"}},"logAttrs":{"id":"398419_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ntv.com.tr/galeri/yasam/mersinde-4-yil-once-topraga-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-gun-yuzune-cikiyor,ufa9m8IytEGfZzDkovx7Dw","https://www.birgun.net/haber/mersin-de-4-yil-once-topraga-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-gun-yuzune-cikiyor-659196","https://www.ntv.com.tr/galeri/yasam/mersinde-4-yil-once-topraga-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-gun-yuzune-cikiyor,ufa9m8IytEGfZzDkovx7Dw","https://www.milliyet.com.tr/galeri/mersinde-saskina-ceviren-kazi-2-metre-kafatasi-5-metre-govdesi-var-7459536"],"summarizationTexts":["Mersin'de 4 yıl önce toprağa gömülen Fin balinasının iskeleti gün yüzüne çıkıyor","MERSİN'de 4 yıl önce sahile vurduktan sonra Mersin Üniversitesi (MEÜ) Yenişehir Kampüsü'ndeki bahçeye gömülen 16 metrelik Fin balinasının iskeleti yapılan kazıyla gün yüzüne çıkmaya başladı.","Mersin Üniversitesi tarafından Fin balinasının iskeletinin bilimsel çalışmalara kazandırılması amacıyla ‘Balinanın Sessizliği Bilime Dönüşüyor’ projesi hazırlandı.","415 üniversitesi öğrencisinin katıldığı kazıya Mersin Valisi Atilla Toros ile Rektör Prof.Dr. Erol Yaşar'da eşlik etti."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Mersin'de 4 yıl önce toprağa gömülen Fin balinasının iskeleti gün yüzüne çıkıyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.birgun.net/haber/mersin-de-4-yil-once-topraga-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-gun-yuzune-cikiyor-659196","faviconSources":["https://www.birgun.net","https://www.ntv.com.tr","https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"7 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"398278_0","totalSources":35,"url":"/gundem/science/deprem-bilim-kurulu-toplandi-kritik-konular-masaya-yatirildi-3982780","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199bbc1da78090d2c568462780031//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.yeniakit.com.tr/images/news/625/afadda-deprem-bilim-kurulu-toplantisi-yapildi-h1759791558-f357e9.webp"}},"logAttrs":{"id":"398278_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.yeniakit.com.tr/haber/afadda-deprem-bilim-kurulu-toplantisi-yapildi-1957746.html","https://www.yeniakit.com.tr/haber/afadda-deprem-bilim-kurulu-toplantisi-yapildi-1957746.html","https://www.kamusonhaber.com.tr/deprem-bilim-kurulu-toplandi-kritik-konular-masaya-yatirildi-188518h.htm","https://www.haberlisin.com/haber/26516348/deprem-bilim-kurulu-toplandi"],"summarizationTexts":["AFAD'da Deprem Bilim Kurulu toplantısı yapıldı","Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), depremlere hazırlık ve zararların azaltılmasına yönelik önemli konuları görüşmek üzere Deprem Bilim Kurulu Toplantısı düzenledi.","Toplantıda Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'nin güncellenmesi, Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP), Ulusal Deprem Araştırma Programı (UDAP) gibi önemli konular üzerinde duruldu.","Ayrıca toplantıda, katılımcıların görüş ve önerileri değerlendirildi ve muhtelif kararlar alındı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"AFAD'da Deprem Bilim Kurulu toplantısı yapıldı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.yeniakit.com.tr/haber/afadda-deprem-bilim-kurulu-toplantisi-yapildi-1957746.html","faviconSources":["https://www.yeniakit.com.tr","https://www.kamusonhaber.com.tr","https://www.haberlisin.com"],"textParts":[{"text":"7 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"401240_0","totalSources":18,"url":"/gundem/science/eylul-2025-dunyada-kayitlardaki-ucuncu-en-sicak-eylul-ayi-oldu-4012400","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199c7a64dbe376de71dc63ee4a40d//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://malatyasozcom.teimg.com/crop/1280x720/malatyasoz-com/uploads/2025/10/agency/aa/eylul-2025-dunyada-kayitlardaki-ucuncu-en-sicak-eylul-ayi-oldu.jpg"}},"logAttrs":{"id":"401240_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aa.com.tr/tr/dunya/eylul-2025-dunyada-kayitlardaki-ucuncu-en-sicak-eylul-ayi-oldu/3711958","https://www.malatyasoz.com/eylul-2025-dunyada-kayitlardaki-ucuncu-en-sicak-eylul-ayi-oldu","https://www.star.com.tr/dunya/eylul-2025-tarihin-en-sicak-ucuncu-eylulu-oldu-haber-1970017/","https://www.birgun.net/haber/eylul-2025-kayitlardaki-en-sicak-ucuncu-eylul-oldu-deniz-sicakliklari-rekor-seviyede-659693"],"summarizationTexts":["Eylül 2025 dünyada kayıtlardaki üçüncü en sıcak eylül ayı oldu","Avrupa Birliği'nin (AB) uydu izleme sistemi Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S), eylül ayına ilişkin küresel ortalama yüzey ve deniz sıcaklığı verileri yayımladı.","Buna göre, Eylül 2025, küresel ortalama sıcaklıklar açısından kayıtlardaki üçüncü en sıcak eylül ayı oldu ve bu ayda ortalama yüzey sıcaklığı 16,11 derece olarak ölçüldü.","Eylüldeki ortalama sıcaklıklar, sanayi öncesi dönem olan 1850-1900 yıllarındaki ortalama sıcaklığın 1,47 derece üzerinde ölçüldü."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Eylül 2025 dünyada kayıtlardaki üçüncü en sıcak eylül ayı oldu","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.malatyasoz.com/eylul-2025-dunyada-kayitlardaki-ucuncu-en-sicak-eylul-ayi-oldu","faviconSources":["https://www.malatyasoz.com","https://www.star.com.tr","https://www.birgun.net"],"textParts":[{"text":"2 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"400177_0","totalSources":21,"url":"/gundem/science/bu-yil-6-bin-800-orman-yangini-cikti-80-bin-hektar-alan-zarar-gordu-4001770","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199c2f6aa78b591544e719ffc996e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://bhanettr.teimg.com/crop/1280x720/bha-net-tr/uploads/2025/10/2025te-6-bin-800-yangin-cikti-80-bin-hektar-alan-yandi.jpg"}},"logAttrs":{"id":"400177_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.turkgun.com/gundem/bu-yil-6-bin-800-orman-yangini-cikti-80-bin-hektar-alan-zarar-gordu/328869","https://bha.net.tr/2025te-6-bin-800-yangin-cikti-80-bin-hektar-alan-yandi","https://www.trthaber.com/haber/turkiye/bu-yil-6-bin-800-orman-yangini-cikti-80-bin-hektar-alan-zarar-gordu-922093.html","https://haberglobal.com.tr/gundem/bu-yil-6-bin-800-orman-yangini-cikti-80-bin-hektar-alan-zarar-gordu-483246"],"summarizationTexts":["Bu yıl 6 bin 800 orman yangını çıktı: 80 bin hektar alan zarar gördü","2025’te ise 2 bin 800 orman, 4 bin kırsal olmak üzere toplam 6 bin 800 yangın çıktı.","Orman yangınlarında bu yıl bazı rekorların kırıldığını ifade eden Sağlam, yanan orman alanı bakımından en büyük kaybın 2021 yılında yaşandığını belirtti.","Bu yıl sezonun henüz bitmediğini ve yangınların devam ettiğini kaydeden Sağlam, 2025'in en çok yangın çıkan yıl olma ihtimalinin devam ettiğini söyledi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Bu yıl 6 bin 800 orman yangını çıktı: 80 bin hektar alan zarar gördü","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://bha.net.tr/2025te-6-bin-800-yangin-cikti-80-bin-hektar-alan-yandi","faviconSources":["https://bha.net.tr","https://www.trthaber.com","https://haberglobal.com.tr"],"textParts":[{"text":"23 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"398480_0","totalSources":25,"url":"/gundem/science/nobel-kazanan-bilim-insani-fred-ramsdell-e-ulasilamiyor-3984800","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199bd4907ec61035a57ea304bf9c9//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://img.nefes.com.tr/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/10/07/nobel-hhvs.jpg"}},"logAttrs":{"id":"398480_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.nefes.com.tr/nobel-kazanan-bilim-insanina-ulasilamiyor-68815","https://www.nefes.com.tr/nobel-kazanan-bilim-insanina-ulasilamiyor-68815","https://www.internethaber.com/nobel-kazanan-bilim-insani-fred-ramsdelle-ulasilamiyor-meger-2414735h.htm","https://www.gercekgundem.com/guncel/dun-belli-olmustu-nobel-tip-odulunu-kazanan-bilim-insanina-ulasilamiyor-558640"],"summarizationTexts":["Nobel kazanan bilim insanına ulaşılamıyor","2025 Nobel Tıp Ödülü’nü kazanan bilim insanlarından Fred Ramsdell'in Idaho’da teknolojiden uzak dağlık bölgede doğa yürüyüşü yaptığı için Nobel kazandığını bilmediği ortaya çıktı.","Ramsdell, Seattle’dan Mary Brunkow ve Japonya’daki Osaka Üniversitesi’nden Shimon Sakaguchi ile birlikte bağışıklık sistemi üzerine yaptığı önemli keşifler sayesinde bu yılki Nobel Tıp Ödülü’ne layık görüldü.","Ancak Ramsdell’in şu anda Idaho eyaletinde dağlık bir bölgede telefonsuz bir yaşam sürmesi ve dijital iletişim araçlarından soyutlanmış olması, Nobel Komitesi’nin kendisine ulaşmasına engel oldu."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Nobel kazanan bilim insanına ulaşılamıyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.nefes.com.tr/nobel-kazanan-bilim-insanina-ulasilamiyor-68815","faviconSources":["https://www.nefes.com.tr","https://www.internethaber.com","https://www.gercekgundem.com"],"textParts":[{"text":"7 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"399814_0","totalSources":17,"url":"/gundem/science/bakanliktan-ogrencilere-bocek-toplama-yarismasi-en-cok-toplayana-bisiklet-3998140","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a00000199c219050e2492922adb519fcddb//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.kisadalga.net/news/119559.jpg"}},"logAttrs":{"id":"399814_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.sozcu.com.tr/bakanliktan-skandal-yarisma-en-cok-bocek-toplayan-ogrenciye-bisiklet-p234990","https://kisadalga.net/haber/gundem/bakanliktan-ogrencilere-bocek-toplama-yarismasi-en-cok-toplayana-bisiklet-133586","https://www.yenicaggazetesi.com.tr/bakanliktan-cocuklara-akla-ziyan-bocek-yarismasi-960604h.htm","https://www.tr724.com/tarim-ve-orman-bakanligindan-cocuklara-skandal-kampanya-istilaci-kokarca-bocekleri-topla-bisiklet-kazan/"],"summarizationTexts":["Bakanlık öğrenciler arasında yarışma başlattı: En çok toplayana bisiklet verilecek - Sözcü Gazetesi","Tarım ve Orman Bakanlığı, kahverengi kokarca böceğiyle mücadele için Giresun, Ordu ve Samsun’da öğrencilere yönelik ödüllü yarışma başlattı.","Son yıllarda özellikle fındıkta ciddi kayıplara neden olan kahverengi kokarca böceği aynı zamanda insan sağlığı açısından da büyük tehlike oluşturuyor.","Karadeniz sahil kesiminden diğer bölgelere doğru hızla yayılan kokarca böceğindeki toksik sıvılar insan derisinde ciddi tahrişe ve gözlerde kalıcı hasarlara neden olduğu daha önceki vakalarda ispatlanmış, kokarca böceği kaynaklı kornea iltihabı vakası da raporlara yansımıştı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Bakanlık öğrenciler arasında yarışma başlattı: En çok toplayana bisiklet verilecek - Sözcü Gazetesi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://kisadalga.net/haber/gundem/bakanliktan-ogrencilere-bocek-toplama-yarismasi-en-cok-toplayana-bisiklet-133586","faviconSources":["https://kisadalga.net","https://www.yenicaggazetesi.com.tr","https://www.tr724.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"399900_0","totalSources":17,"url":"/gundem/science/van-golu-kuculuyor-sularin-cekilmesi-ekosistemi-tehdit-ediyor-3999000","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199c28daac7350b3b0f59bc8d6440//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn1.ntv.com.tr/gorsel/remjSgsuNE6S_5pzYPHWFQ.jpg?width=1080&mode=crop&scale=both"}},"logAttrs":{"id":"399900_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ensonhaber.com/3-sayfa/van-golunde-kuraklik-alarmi","https://www.ntv.com.tr/galeri/turkiye/van-golunde-endiselendiren-goruntu,SXWeE8ducEqDvXe38wzXxg","https://12punto.com.tr/cevre/van-golunde-korkutan-goruntu-100278","https://www.milliyet.com.tr/gundem/van-golunden-endise-verici-goruntuler-kiyi-seridi-kilometrelerce-geriledi-7460084"],"summarizationTexts":["Van Gölü'nde kuraklık alarmı","Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü kuraklık riskiyle karşı karşıya.","Gölde su seviyesinin düşmesiyle birlikte daha önce su altında kalan alanlar gün yüzüne çıkarken, bazı bölgelerde kıyı şeridi kilometrelerce geriledi.","Özellikle göl çevresindeki tarım arazileri ve sulak alanların kuruması, geçimini bu alanlardan sağlayan halkı zor durumda bırakıyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Van Gölü'nde kuraklık alarmı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ntv.com.tr/galeri/turkiye/van-golunde-endiselendiren-goruntu,SXWeE8ducEqDvXe38wzXxg","faviconSources":["https://www.ntv.com.tr","https://12punto.com.tr","https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"400135_0","totalSources":19,"url":"/gundem/science/kizilgeyik-ile-yavrulari-fotokapanla-goruntulendi-4001350","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199c2db28b628d45763f14c4febd3//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://im.haberturk.com/yerel_haber/2025/10/08/ver1759910427/114852835_640x360.jpg"}},"logAttrs":{"id":"400135_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/yerel/uludag-da-kizil-geyik-yavrulari-fotokapanla-goruntulendi-19127094-haberi/","https://www.haberturk.com/bursa-haberleri/114852835-kizilgeyik-ile-yavrulari-fotokapanla-goruntulendi","https://www.haberler.com/yerel/uludag-da-kizil-geyik-yavrulari-fotokapanla-goruntulendi-19127094-haberi/","https://www.hurriyet.com.tr/galeri-yavrulariyla-birlikte-bursada-fotokapana-yansidi-42976146"],"summarizationTexts":["Uludağ'da Kızıl Geyik Yavruları Fotokapanla Görüntülendi","BURSA da yaban hayatını görüntülemek için kurulan fotokapanlara kızılgeyik ile yavruları yansıdı.","Doğal hayatın takibi için takılan fotokapanlarla kayda alınan kızıl geyikler, annelerinin koruması altında temiz hava ve sonbaharın tadını çıkarttı.","'ANNELERİNİN İZİNDE EMİN ADIMLARLA'Genellikle yavrularıyla birlikte küçük gruplar halinde yaşayan, sakin adımlarla ilerleyip, ormana doğru giderek gözden kaybolan dişi kızılgeyik ile iki yavrusu, DKMP 2'nci Bölge Müdürlüğü'nün sosyal medya hesabından, Annelerinin izinde emin adımlarla sözleriyle paylaşıldı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Uludağ'da Kızıl Geyik Yavruları Fotokapanla Görüntülendi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haberturk.com/bursa-haberleri/114852835-kizilgeyik-ile-yavrulari-fotokapanla-goruntulendi","faviconSources":["https://www.haberturk.com","https://www.haberler.com","https://www.hurriyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"397703_0","totalSources":18,"url":"/gundem/science/erciyes-universitesi-su-mercimegiyle-beslenen-japon-baliklarinin-gubresi-topraksiz-tarimda-kullaniliyor-3977030","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b973a7726b482f4f4bf32de992//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.istiklal.com.tr/news/628699.jpg"}},"logAttrs":{"id":"397703_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aksiyon.com.tr/erciyes-universitesi-su-mercimegiyle-beslenen-japon-baliklarinin-gubresi-topraksiz-tarimda-kullaniliyor-202187","https://www.istiklal.com.tr/genel/su-mercimegiyle-beslenen-baliklarin-gubresiyle-topraksiz-tarimda-verim-1066381h","https://bigpara.hurriyet.com.tr/haberler/genel-haberler/japon-baligi-gubresiyle-topraksiz-cilek-mucizesi_ID1618841/","https://www.haber365.com/su-mercimegiyle-beslenen-baliklarin-gubresi-tarimi-sekillendiriyor-h339550"],"summarizationTexts":["Erciyes Üniversitesi: Su mercimeğiyle beslenen Japon balıklarının gübresi topraksız tarımda kullanılıyor","Topraksız tarımda yenilikçi yöntem Erciyes Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezinde (ERÜTAM) su mercimeğiyle beslenen Japon balıklarının gübresi, başka bir havuzda yetiştirilen çilek fidelerine aktarılıyor.","Bu çerçevede geliştirilen biyomineral solüsyonlar, laboratuvar ortamındaki 3 metrelik havuzlarda 200 litrelik su tanklarının içinde su mercimeği yetiştirilmesinde kullanılıyor.","Su mercimeği, %35-40 oranında protein içeriği ile hızla büyümekte ve balıkların büyümesine de destek olmaktadır."],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Erciyes Üniversitesi: Su mercimeğiyle beslenen Japon balıklarının gübresi topraksız tarımda kullanılıyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.istiklal.com.tr/genel/su-mercimegiyle-beslenen-baliklarin-gubresiyle-topraksiz-tarimda-verim-1066381h","faviconSources":["https://www.istiklal.com.tr","https://bigpara.hurriyet.com.tr","https://www.haber365.com"],"textParts":[{"text":"6 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"400541_0","totalSources":10,"url":"/gundem/science/kuzey-kibris-a-ozgu-virus-tespit-edildi-4005410","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a00000199c3b68489023a7fdda3733fd5f1//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.memleket.com.tr/news/790218.jpg"}},"logAttrs":{"id":"400541_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.memleket.com.tr/kibrista-kesfedilen-alasiavirus-dunya-bilim-literaturune-girdi-2347525h.htm","https://www.memleket.com.tr/kibrista-kesfedilen-alasiavirus-dunya-bilim-literaturune-girdi-2347525h.htm","https://www.istiklal.com.tr/saglik/kuzey-kibrisa-ozgu-virus-tespit-edildi-1066755h","https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/kibristan-dunya-bilim-literaturune-yeni-virus-turu-alasiavirus-kesfedildi-haberi-797492"],"summarizationTexts":["Kıbrıs'ta Keşfedilen \"Alasiavirus\", Dünya Bilim Literatürüne Girdi","Yakın Doğu Üniversitesi (YDÜ) ve La Trobe Üniversitesi (Avustralya) araştırmacıları, antibiyotiklere dirençli enfeksiyonlara karşı umut vadeden önemli bir bilimsel keşfe imza attı.","Yürütülen gen haritalama çalışmaları neticesinde NEU2023 kodlu bakteriyofajın yepyeni bir virüs çeşidi ve henüz tanımlanmamış bir sınıfa ait olduğu anlaşıldı.","Yeni tür, Kıbrıs’ın antik çağlardaki ismi “Alasia”dan esinlenerek “Alasiavirus” adını aldı ve bilim dünyasına resmen kazandırıldı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Kıbrıs'ta Keşfedilen \"Alasiavirus\", Dünya Bilim Literatürüne Girdi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.memleket.com.tr/kibrista-kesfedilen-alasiavirus-dunya-bilim-literaturune-girdi-2347525h.htm","faviconSources":["https://www.memleket.com.tr","https://www.istiklal.com.tr","https://www.dunya.com"],"textParts":[{"text":"20 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"Bilim sicak gelişmeler","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=science","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"science","location":"gundem/science/2025-nobel-tip-odulu-nun-sahipleri-belli-oldu-3974690","storiesUrls":["/gundem/science/tavsanli-da-4-bin-yillik-nohut-catalhoyuk-te-8-bin-600-yillik-ekmek-kalintilari-gun-4003110","/gundem/science/orionid-meteor-yagmuru-nedir-ne-zaman-baslayacak-3972940","/gundem/science/ogretmenler-icin-bilgilendirme-toplantisi-3974860","/gundem/science/uzmanindan-uyari-turkiye-de-ani-hava-degisimleri-artabilir-3993070","/gundem/science/kuresel-elektrik-uretiminde-ilk-3984250","/gundem/science/mersin-de-fin-balinasi-iskeleti-gomuden-cikariliyor-3984190","/gundem/science/deprem-bilim-kurulu-toplandi-kritik-konular-masaya-yatirildi-3982780","/gundem/science/eylul-2025-dunyada-kayitlardaki-ucuncu-en-sicak-eylul-ayi-oldu-4012400","/gundem/science/bu-yil-6-bin-800-orman-yangini-cikti-80-bin-hektar-alan-zarar-gordu-4001770","/gundem/science/nobel-kazanan-bilim-insani-fred-ramsdell-e-ulasilamiyor-3984800","/gundem/science/bakanliktan-ogrencilere-bocek-toplama-yarismasi-en-cok-toplayana-bisiklet-3998140","/gundem/science/van-golu-kuculuyor-sularin-cekilmesi-ekosistemi-tehdit-ediyor-3999000","/gundem/science/kizilgeyik-ile-yavrulari-fotokapanla-goruntulendi-4001350","/gundem/science/erciyes-universitesi-su-mercimegiyle-beslenen-japon-baliklarinin-gubresi-topraksiz-tarimda-kullaniliyor-3977030","/gundem/science/kuzey-kibris-a-ozgu-virus-tespit-edildi-4005410"]}},"nextId":"401467_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dqgrw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"dqgr6":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dqgrw07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}