Pakistan Savunma Bakanı Khavaja Asıf, ülkesinin nükleer kapasitesinin Suudi Arabistan ile kısa süre önce imzalanan stratejik karşılıklı savunma anlaşması kapsamında kullanılabileceğini söyledi.
Başkent Riyad'da imzalanan anlaşmanın, iki ülke arasında savunma işbirliğini geliştirmeyi, herhangi bir saldırıya karşı ortak caydırıcılığı artırmayı hedeflediği belirtilmişti.
Anlaşmanın, herhangi bir ülkeye karşı olmadığını ve savunma amaçlı bir düzenleme olduğunun altını çizen Asıf, Pakistan veya Suudi Arabistan'a yönelik olası saldırılara birlikte yanıt verileceğini belirtti.
Ortak Stratejik Savunma Anlaşması, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif tarafından 17 Eylül'de Riyad'da imzalanmıştı.
Pakistan'ın nükleer silah programı, 1947 yılında İngiltere'nin Hindistan'dan çekilmesiyle başlayan siyasi istikrarsızlık ve güç mücadeleleri nedeniyle ortaya çıkmıştır 13.
Programın başlamasında etkili olan bazı olaylar:
1971 Savaşı: Doğu Pakistan'ın Bangladeş olarak bağımsızlığını kazanması, Pakistan'ın ulusal güvenlik algısını değiştirmiştir 13.
1974'te Hindistan'ın nükleer testi: "Gülümseyen Buda" adlı test, Pakistan için bir tehdit olarak görülmüş ve nükleer silah geliştirme kararını pekiştirmiştir 135.
Programın gelişiminde rol oynayan kişiler ve adımlar:
Başbakan Zülfikar Ali Butto: 1972'de bilim insanlarına nükleer bomba üretme hedefi koymuştur 15.
Dr. Abdul Kadir Han: 1975'te Hollanda'dan santrifüj teknolojisi bilgilerini getirerek zenginleştirilmiş uranyum üretimini sağlamıştır 135.
Pakistan, 1998 yılında Chagai-I ve Chagai-II adlarıyla iki nükleer test gerçekleştirerek nükleer güç statüsünü ilan etmiştir 135.
5 kaynak
Nükleer silahların uluslararası güvenliği nasıl etkiler?
Nükleer silahların uluslararası güvenliğe etkileri:
Tehlike ve Tedirginlik: Nükleer silahlar, kullanımları yasaklayan hukuki düzenlemelerin bulunmaması nedeniyle uluslararası güvenlik açısından büyük bir tehdit oluşturur 2.
Silahlanma Yarışı: Nükleer silah sahibi ülke sayısındaki artış, yeni bir silahlanma yarışına yol açar ve bu durum, küresel güvenliği daha da tehdit eder 23.
Terör Riski: Nükleer silahların terör örgütlerinin eline geçme ihtimali, uluslararası toplumu en çok endişelendiren konulardan biridir 4.
Deterjanlık ve Prestij: Devletler, nükleer silahlara sahip olarak uluslararası arenada güç ve prestij kazanır, bu da silahlanma motivasyonunu artırır 23.
Asimetrik Tehditler: Nükleer silahlar, devlet dışı aktörler tarafından gerçekleştirilen asimetrik tehditlerin artmasına neden olabilir 4.
Bazı uluslararası anlaşmalar:
NPT (Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması), nükleer silahsızlanma sürecinde önemli bir adımdır ancak tam anlamıyla bir silahsızlanma sağlanamamıştır 3.
Uluslararası Adalet Divanı'nın 1996 tarihli Danışma Görüşü, nükleer silahların kullanımının uluslararası hukuk kurallarına aykırı olduğunu belirtir 25.
5 kaynak
Suudi Arabistan ile Pakistan arasındaki savunma işbirliği nedir?
Suudi Arabistan ile Pakistan arasındaki savunma işbirliği, 17 Eylül 2025 tarihinde Riyad'da imzalanan Ortak Stratejik Savunma Anlaşması ile resmiyet kazanmıştır 125.
Anlaşmanın bazı maddeleri:
Ortak caydırıcılık: Taraflardan birine yapılacak saldırı, diğerine yapılmış sayılacaktır 123.
İşbirliği alanları: Ortak tatbikatların genişletilmesi, savunma sanayinde işbirliği, modern askeri teknolojilerde bilgi ve deneyim paylaşımı 23.
İki ülke arasındaki savunma işbirliğinin geçmişi 1980'lere dayanmakta olup, 2000'li yıllardan itibaren Al-Samsam serisi dahil olmak üzere çeşitli saha tatbikatları gerçekleştirilmiştir 3.
Suudi Arabistan, bu anlaşma ile Körfez'de stratejik derinlik kazanmayı ve ABD'ye olan bağımlılığını azaltmayı hedeflemektedir 2. Pakistan ise ekonomik ve siyasi destek elde etmeyi, nükleer gücünü pekiştirmeyi ve Hindistan ile İsrail'e karşı elini güçlendirmeyi amaçlamaktadır 2.
5 kaynak
Müslüman ülkeler arasında savunma anlaşmaları neden önemlidir?
Müslüman ülkeler arasında savunma anlaşmalarının önemli olmasının bazı nedenleri:
Bölgesel ve küresel güvenlik: Bu anlaşmalar, barış ve istikrarı teşvik eder 14.
Ortak caydırıcılık: Bir ülkeye yönelik saldırı, diğer ülkeler tarafından da saldırı olarak kabul edilir, bu da caydırıcı bir etki yaratır 123.
Ekonomik ve teknolojik işbirliği: Savunma anlaşmaları, özellikle nükleer teknoloji alanında, ekonomik istikrarı destekler ve savunma sanayi kapasitesini artırır 45.
ABD'ye olan bağımlılığın azalması: Bazı ülkeler, güvenlik garantileri için ABD'ye olan bağımlılıklarını azaltarak, alternatif ittifaklar kurar 25.
Ancak, bu tür anlaşmalar aynı zamanda nükleer yayılma riskleri ve uluslararası yaptırımlar gibi belirsizlikler de taşır 4.
5 kaynak
Pakistan'ın bölgesel güvenlik politikaları nelerdir?
Pakistan'ın bölgesel güvenlik politikaları şu şekilde özetlenebilir:
Nükleer caydırıcılık: Pakistan, Hindistan'a karşı "ilk kullanım opsiyonu" politikasını benimseyerek, Hindistan'ın konvansiyonel veya nükleer bir saldırısı durumunda misilleme yapmadan önce nükleer silah kullanma hakkını saklı tutar 1.
Keşmir sorunu: Pakistan, Hindistan ile arasındaki Keşmir anlaşmazlığını bir güvenlik sorunu olarak görür ve bu konuda açık şekilde Pakistan tezlerine destek arar 25.
İran ile ilişkiler: İran'ın Şiileştirme faaliyetleri ve Belucistan'daki ayrılıkçı hareketler, Pakistan'ın güvenlik kaygılarını artırır 3.
Stratejik işbirlikleri: Türkiye ve Azerbaycan ile yapılan savunma ve enerji alanındaki işbirlikleri, bölgesel güvenliği artırmayı hedefler 2.
Pakistan, aynı zamanda kendi iç güvenliğini sağlamak için ekonomik güvenliği merkeze alan bir "Ulusal Güvenlik Politikası" uygulamakta ve bu kapsamda yumuşak güç ile askeri gücü birlikte kullanmaktadır 4.
{"2yoz0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://www.yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://www.yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fwww.yandex.com.tr%2Fgundem%2Fpolitics%2Fpakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-ile-imzalanan-stratejik-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-3772910%3Flr%3D213%26ncrnd%3D3975","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://www.yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"5720873491758966090","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1758966097652859-15217632509949514686-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-82-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"2yozw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"2yoz1":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://www.yandex.com.tr/sports/","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://www.yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"politics","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"2yozw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"2yoz2":{"state":{"title":"Pakistan Savunma Bakanı: Nükleer Kapasitemiz Suudi Arabistan Anlaşması Kapsamında Kullanılabilir","titleUrl":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","breadcrumbs":[{"text":"Gündem","url":"/gundem/"},{"text":"Siyaset","url":"/gundem/politics"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"badge":{"url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com"],"textParts":[{"text":"haberler.com","bold":true},{"text":"19 Eylül"}],"divider":false},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"2yozw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"2yoz3":{"state":{"storyId":"377291_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"377291_0","otherSources":0,"totalSources":5,"header":{"url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","text":"Pakistan Savunma Bakanı: Nükleer Kapasitemiz Suudi Arabistan Anlaşması Kapsamında Kullanılabilir","badge":{"url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com"],"textParts":[{"text":"haberler.com","bold":true},{"text":"19 Eylül"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"377291_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","https://www.milligazete.com.tr/haber/26318836/aslinda-tum-islam-ulkelerini-kapsamali-asif-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir","https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h"],"summarizationTexts":["Pakistan Savunma Bakanı: Nükleer Kapasitemiz Suudi Arabistan Anlaşması Kapsamında Kullanılabilir","Pakistan Savunma Bakanı Khavaja Asıf, ülkesinin nükleer kapasitesinin Suudi Arabistan ile kısa süre önce imzalanan stratejik karşılıklı savunma anlaşması kapsamında kullanılabileceğini söyledi.","Başkent Riyad'da imzalanan anlaşmanın, iki ülke arasında savunma işbirliğini geliştirmeyi, herhangi bir saldırıya karşı ortak caydırıcılığı artırmayı hedeflediği belirtilmişti.","Asıf, Müslüman ülkelerin bölgelerini ve halklarını birlikte savunmalarının temel bir hak olduğunu vurguladı.","Anlaşmanın, herhangi bir ülkeye karşı olmadığını ve savunma amaçlı bir düzenleme olduğunun altını çizen Asıf, Pakistan veya Suudi Arabistan'a yönelik olası saldırılara birlikte yanıt verileceğini belirtti.","Ortak Stratejik Savunma Anlaşması, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif tarafından 17 Eylül'de Riyad'da imzalanmıştı."],"newsFreshness":[false,false,false,false,false]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"1650783292136523092_2","url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/cidde-islamabad-nukleer-silahta-anlasti-7427925","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a000001996549dc1b1560799641d0af2f60//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://iasbh.tmgrup.com.tr/8f2034/1200/675/0/65/707/463?u=https://isbh.tmgrup.com.tr/sbh/2025/09/19/cidde-islamabad-nukleer-silahta-anlasti-1758312932436.jpeg"},"badge":{"url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/cidde-islamabad-nukleer-silahta-anlasti-7427925","faviconSources":["https://www.sabah.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"13613093067257522143_2","url":"https://www.aa.com.tr/tr/dunya/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/3692459","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019961c9ff20b324d46da36bd6d912//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdnuploads.aa.com.tr/uploads/Contents/2025/09/19/thumbs_b_c_8288f3d4ff55469afce86a11eaa46a8a.jpg?v=143844"},"badge":{"url":"https://www.aa.com.tr/tr/dunya/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/3692459","faviconSources":["https://www.aa.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"527900282957658349_2","url":"https://www.ekonomim.com/dunya/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-haberi-844143","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019961d075e9b43aa796e0f90b0a34//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.ekonomim.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/09/19/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-duhc_cover.gif"},"badge":{"url":"https://www.ekonomim.com/dunya/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-haberi-844143","faviconSources":["https://www.ekonomim.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"17701086800940505643_2","url":"https://dogruhaber.com.tr/nukleer-gucumuz-anlasma-cercevesinde-devreye-alinabilir","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001996af28e918d8d49e8b408dc9380//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://dogruhabercomtr.teimg.com/crop/1280x720/dogruhaber-com-tr/uploads/2025/09/960x540-8-1.jpeg"},"badge":{"url":"https://dogruhaber.com.tr/nukleer-gucumuz-anlasma-cercevesinde-devreye-alinabilir","faviconSources":["https://dogruhaber.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"1458129791428258257_2","url":"https://www.haber7.com/dunya/haber/3564807-pakistandan-son-dakika-suudi-arabistan-aciklamasi-acik-acik-ilan-etti-nukleer-mesaj","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199654d13b1391f33d05cd5b56e33//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://i20.haber7.net/resize/1280x720//haber/haber7/photos/2025/38/pakistan_acik_acik_ilan_etti_suudi_arabistana_nukleer_koruma_1758340738_4607.jpg"},"badge":{"url":"https://www.haber7.com/dunya/haber/3564807-pakistandan-son-dakika-suudi-arabistan-aciklamasi-acik-acik-ilan-etti-nukleer-mesaj","faviconSources":["https://www.haber7.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"17870142046565397214_2","url":"https://www.karar.com/dunya-haberleri/pakistandan-dikkat-ceken-aciklama-nukleer-kapasite-riyada-aciliyor-1992851","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019961d900649188619a5672cc93d1//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.karar.com/news/1852279.jpg"},"badge":{"url":"https://www.karar.com/dunya-haberleri/pakistandan-dikkat-ceken-aciklama-nukleer-kapasite-riyada-aciliyor-1992851","faviconSources":["https://www.karar.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"14479555973607309361_2","url":"https://www.yenisafak.com/dunya/suudi-arabistana-nukleer-guvence-4750477","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019965056f2feb80f3f90104f0282a//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.piri.net/piri/upload/3/2025/9/20/28a7728c-an6bneukiocfu8jhd8zwku.webp"},"badge":{"url":"https://www.yenisafak.com/dunya/suudi-arabistana-nukleer-guvence-4750477","faviconSources":["https://www.yenisafak.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"1389612896177283644_2","url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019961bd76a4c0b7d249970410fc22//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://foto.haberler.com/haber/2025/09/19/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-19064912_2693_amp.jpg"},"badge":{"url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"11507966574208734913_2","url":"https://www.nefes.com.tr/pakistandan-dikkat-ceken-nukleer-aciklamasi-anlasmaya-dahil-63798","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019961924d5923665bed12ef5f8941//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.nefes.com.tr/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/09/19/pakistandan-dikkat-ceken-nukleer-aciklamasi-anlasmaya-dahil-kpug.jpg"},"badge":{"url":"https://www.nefes.com.tr/pakistandan-dikkat-ceken-nukleer-aciklamasi-anlasmaya-dahil-63798","faviconSources":["https://www.nefes.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"13260481292864211673_2","url":"https://dogruhaber.com.tr/pakistan-nukleer-aciklamasi","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019961d5ff6eb0847533260f478a77//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://dogruhabercomtr.teimg.com/crop/1280x720/dogruhaber-com-tr/uploads/2025/09/thumbs-b-c-8288f3d4ff55469afce86a11eaa46a8a.jpg"},"badge":{"url":"https://dogruhaber.com.tr/pakistan-nukleer-aciklamasi","faviconSources":["https://dogruhaber.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","text":{"text":"Pakistan Savunma Bakanı Khavaja Asıf, ülkesinin nükleer kapasitesinin Suudi Arabistan ile kısa süre önce imzalanan stratejik karşılıklı savunma anlaşması kapsamında kullanılabileceğini söyledi.","badge":{"url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"19 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Pakistan Savunma Bakanı Khavaja Asıf, ülkesinin nükleer kapasitesinin Suudi Arabistan ile kısa süre önce imzalanan stratejik karşılıklı savunma anlaşması kapsamında kullanılabileceğini söyledi."}}},{"type":"text","url":"https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","text":{"text":"Başkent Riyad'da imzalanan anlaşmanın, iki ülke arasında savunma işbirliğini geliştirmeyi, herhangi bir saldırıya karşı ortak caydırıcılığı artırmayı hedeflediği belirtilmişti.","badge":{"url":"https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"19 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Başkent Riyad'da imzalanan anlaşmanın, iki ülke arasında savunma işbirliğini geliştirmeyi, herhangi bir saldırıya karşı ortak caydırıcılığı artırmayı hedeflediği belirtilmişti."}}},{"type":"text","url":"https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","text":{"text":"Asıf, Müslüman ülkelerin bölgelerini ve halklarını birlikte savunmalarının temel bir hak olduğunu vurguladı.","badge":{"url":"https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"19 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Asıf, Müslüman ülkelerin bölgelerini ve halklarını birlikte savunmalarının temel bir hak olduğunu vurguladı."}}},{"type":"text","url":"https://www.milligazete.com.tr/haber/26318836/aslinda-tum-islam-ulkelerini-kapsamali-asif-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir","text":{"text":"Anlaşmanın, herhangi bir ülkeye karşı olmadığını ve savunma amaçlı bir düzenleme olduğunun altını çizen Asıf, Pakistan veya Suudi Arabistan'a yönelik olası saldırılara birlikte yanıt verileceğini belirtti.","badge":{"url":"https://www.milligazete.com.tr/haber/26318836/aslinda-tum-islam-ulkelerini-kapsamali-asif-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"19 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Anlaşmanın, herhangi bir ülkeye karşı olmadığını ve savunma amaçlı bir düzenleme olduğunun altını çizen Asıf, Pakistan veya Suudi Arabistan'a yönelik olası saldırılara birlikte yanıt verileceğini belirtti."}}},{"type":"text","id":"573823847914770873","url":"https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h","text":{"text":"Ortak Stratejik Savunma Anlaşması, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif tarafından 17 Eylül'de Riyad'da imzalanmıştı.","badge":{"url":"https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h","textParts":[{"text":"5","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"19 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Ortak Stratejik Savunma Anlaşması, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif tarafından 17 Eylül'de Riyad'da imzalanmıştı."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","displayName":"haberler.com"},{"url":"https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","displayName":"canligaste.com"},{"url":"https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","displayName":"canligaste.com"},{"url":"https://www.milligazete.com.tr/haber/26318836/aslinda-tum-islam-ulkelerini-kapsamali-asif-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir","displayName":"milligazete.com.tr"},{"url":"https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h","displayName":"haberport.com"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"6317899666671746234","url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/cidde-islamabad-nukleer-silahta-anlasti-7427925","target":"_blank","title":{"text":"Cidde – İslamabad nükleer silahta anlaştı","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"6317899666671746234","hasSummarization":false,"url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/cidde-islamabad-nukleer-silahta-anlasti-7427925","isFresh":false},"badge":{"url":"https://www.sabah.com.tr/dunya/cidde-islamabad-nukleer-silahta-anlasti-7427925","faviconSources":["https://www.sabah.com.tr"],"textParts":[{"text":"sabah.com.tr","bold":true},{"text":"19 Eylül"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"573823847914770873","url":"https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h","target":"_blank","title":{"text":"Pakistan: Nükleer Kapasite Suudi Arabistan Savunma Anlaşması Kapsamında Kullanılabilir","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"573823847914770873","hasSummarization":false,"url":"https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h","isFresh":false},"badge":{"url":"https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h","faviconSources":["https://www.haberport.com"],"textParts":[{"text":"haberport.com","bold":true},{"text":"19 Eylül"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"13613093067257522143_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[{"id":"3398135989710374752_0","title":"Pakistan","url":"/gundem/topic/pakistan-33981359897103747520","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"3398135989710374752_0","url":"gundem/topic/pakistan-33981359897103747520"}}}],"isHermione":false,"socialPosts":[],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"377291_0","hasVideo":false,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":false,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":true,"location":"gundem/politics/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-ile-imzalanan-stratejik-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-3772910","newsUrls":["https://www.haberler.com/guncel/pakistan-savunma-bakani-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-19064912-haberi/","https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","https://www.canligaste.com/pakistan-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir/714214/","https://www.milligazete.com.tr/haber/26318836/aslinda-tum-islam-ulkelerini-kapsamali-asif-nukleer-kapasitemiz-suudi-arabistan-ile-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir","https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h","https://www.sabah.com.tr/dunya/cidde-islamabad-nukleer-silahta-anlasti-7427925","https://www.haberport.com/gundem/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-267600h"],"videoUrls":[],"topicUrls":["/gundem/topic/pakistan-33981359897103747520"]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"2yozw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"2yoz4":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=UNoDlJ8bdtE?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.savunmatr.com/pakistanin-nukleer-silah-elde-etme-sureci/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gzt.com/mecra/pakistanin-nukleer-programi-komplolarin-durduramadigi-bir-basari-3791444?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.indyturk.com/node/758420/d%C3%BCnyadan-sesler/hindistan-ve-pakistan-n%C3%BCkleer-silahlar%C4%B1n%C4%B1n-hik%C3%A2yesi?size=16&stub=1"],"title":"Pakistan'ın nükleer silah programı nasıl başladı?","markdown":"Pakistan'ın nükleer silah programı, **1947 yılında İngiltere'nin Hindistan'dan çekilmesiyle** başlayan siyasi istikrarsızlık ve güç mücadeleleri nedeniyle ortaya çıkmıştır [```1```](https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/)[```3```](https://www.savunmatr.com/pakistanin-nukleer-silah-elde-etme-sureci/). \n\n**Programın başlamasında etkili olan bazı olaylar**:\n* **1971 Savaşı**: Doğu Pakistan'ın Bangladeş olarak bağımsızlığını kazanması, Pakistan'ın ulusal güvenlik algısını değiştirmiştir [```1```](https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/)[```3```](https://www.savunmatr.com/pakistanin-nukleer-silah-elde-etme-sureci/).\n* **1974'te Hindistan'ın nükleer testi**: \"Gülümseyen Buda\" adlı test, Pakistan için bir tehdit olarak görülmüş ve nükleer silah geliştirme kararını pekiştirmiştir [```1```](https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/)[```3```](https://www.savunmatr.com/pakistanin-nukleer-silah-elde-etme-sureci/)[```5```](https://www.indyturk.com/node/758420/d%C3%BCnyadan-sesler/hindistan-ve-pakistan-n%C3%BCkleer-silahlar%C4%B1n%C4%B1n-hik%C3%A2yesi).\n\n**Programın gelişiminde rol oynayan kişiler ve adımlar**:\n* **Başbakan Zülfikar Ali Butto**: 1972'de bilim insanlarına nükleer bomba üretme hedefi koymuştur [```1```](https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/)[```5```](https://www.indyturk.com/node/758420/d%C3%BCnyadan-sesler/hindistan-ve-pakistan-n%C3%BCkleer-silahlar%C4%B1n%C4%B1n-hik%C3%A2yesi).\n* **Dr. Abdul Kadir Han**: 1975'te Hollanda'dan santrifüj teknolojisi bilgilerini getirerek zenginleştirilmiş uranyum üretimini sağlamıştır [```1```](https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/)[```3```](https://www.savunmatr.com/pakistanin-nukleer-silah-elde-etme-sureci/)[```5```](https://www.indyturk.com/node/758420/d%C3%BCnyadan-sesler/hindistan-ve-pakistan-n%C3%BCkleer-silahlar%C4%B1n%C4%B1n-hik%C3%A2yesi).\n\nPakistan, 1998 yılında Chagai-I ve Chagai-II adlarıyla iki nükleer test gerçekleştirerek nükleer güç statüsünü ilan etmiştir [```1```](https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/)[```3```](https://www.savunmatr.com/pakistanin-nukleer-silah-elde-etme-sureci/)[```5```](https://www.indyturk.com/node/758420/d%C3%BCnyadan-sesler/hindistan-ve-pakistan-n%C3%BCkleer-silahlar%C4%B1n%C4%B1n-hik%C3%A2yesi)."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tezara.org/theses/375460?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.academia.edu/38770358/Uluslararas%C4%B1_Hukuk_Normlar%C4%B1_%C3%87er%C3%A7evesinde_N%C3%BCkleer_Silahlar?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3105007?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/sbedergisi_69519.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/18_3-4_33.pdf?size=16&stub=1"],"title":"Nükleer silahların uluslararası güvenliği nasıl etkiler?","markdown":"**Nükleer silahların uluslararası güvenliğe etkileri**:\n\n* **Tehlike ve Tedirginlik**: Nükleer silahlar, kullanımları yasaklayan hukuki düzenlemelerin bulunmaması nedeniyle uluslararası güvenlik açısından büyük bir tehdit oluşturur [```2```](https://www.academia.edu/38770358/Uluslararas%C4%B1_Hukuk_Normlar%C4%B1_%C3%87er%C3%A7evesinde_N%C3%BCkleer_Silahlar).\n* **Silahlanma Yarışı**: Nükleer silah sahibi ülke sayısındaki artış, yeni bir silahlanma yarışına yol açar ve bu durum, küresel güvenliği daha da tehdit eder [```2```](https://www.academia.edu/38770358/Uluslararas%C4%B1_Hukuk_Normlar%C4%B1_%C3%87er%C3%A7evesinde_N%C3%BCkleer_Silahlar)[```3```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3105007).\n* **Terör Riski**: Nükleer silahların terör örgütlerinin eline geçme ihtimali, uluslararası toplumu en çok endişelendiren konulardan biridir [```4```](https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/sbedergisi_69519.pdf).\n* **Deterjanlık ve Prestij**: Devletler, nükleer silahlara sahip olarak uluslararası arenada güç ve prestij kazanır, bu da silahlanma motivasyonunu artırır [```2```](https://www.academia.edu/38770358/Uluslararas%C4%B1_Hukuk_Normlar%C4%B1_%C3%87er%C3%A7evesinde_N%C3%BCkleer_Silahlar)[```3```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3105007).\n* **Asimetrik Tehditler**: Nükleer silahlar, devlet dışı aktörler tarafından gerçekleştirilen asimetrik tehditlerin artmasına neden olabilir [```4```](https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/sbedergisi_69519.pdf).\n\n**Bazı uluslararası anlaşmalar**:\n* **NPT (Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması)**, nükleer silahsızlanma sürecinde önemli bir adımdır ancak tam anlamıyla bir silahsızlanma sağlanamamıştır [```3```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3105007).\n* **Uluslararası Adalet Divanı'nın 1996 tarihli Danışma Görüşü**, nükleer silahların kullanımının uluslararası hukuk kurallarına aykırı olduğunu belirtir [```2```](https://www.academia.edu/38770358/Uluslararas%C4%B1_Hukuk_Normlar%C4%B1_%C3%87er%C3%A7evesinde_N%C3%BCkleer_Silahlar)[```5```](https://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/18_3-4_33.pdf)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sde.org.tr/haber/pakistan-ve-suudi-arabistan-arasinda-tarihi-stratejik-savunma-anlasmasi-imzalandi-haberi-60509?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.fokusplus.com/siyaset/suudi-arabistan-ile-pakistan-arasinda-stratejik-savunma-anlasmasi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.trthaber.com/haber/gundem/suudi-arabistan-pakistan-birimize-yapilan-saldiri-ikimize-de-yapilmis-sayilacak-920278.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://gazeteoksijen.com/dunya/suudi-arabistan-ve-pakistan-savunma-pakti-imzaladi-251940?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.nefes.com.tr/pakistandan-dikkat-ceken-nukleer-aciklamasi-anlasmaya-dahil-63798?size=16&stub=1"],"title":"Suudi Arabistan ile Pakistan arasındaki savunma işbirliği nedir?","markdown":"**Suudi Arabistan ile Pakistan arasındaki savunma işbirliği**, 17 Eylül 2025 tarihinde Riyad'da imzalanan **Ortak Stratejik Savunma Anlaşması** ile resmiyet kazanmıştır [```1```](https://www.sde.org.tr/haber/pakistan-ve-suudi-arabistan-arasinda-tarihi-stratejik-savunma-anlasmasi-imzalandi-haberi-60509)[```2```](https://www.fokusplus.com/siyaset/suudi-arabistan-ile-pakistan-arasinda-stratejik-savunma-anlasmasi)[```5```](https://www.nefes.com.tr/pakistandan-dikkat-ceken-nukleer-aciklamasi-anlasmaya-dahil-63798). \n\n**Anlaşmanın bazı maddeleri**:\n* **Ortak caydırıcılık**: Taraflardan birine yapılacak saldırı, diğerine yapılmış sayılacaktır [```1```](https://www.sde.org.tr/haber/pakistan-ve-suudi-arabistan-arasinda-tarihi-stratejik-savunma-anlasmasi-imzalandi-haberi-60509)[```2```](https://www.fokusplus.com/siyaset/suudi-arabistan-ile-pakistan-arasinda-stratejik-savunma-anlasmasi)[```3```](https://www.trthaber.com/haber/gundem/suudi-arabistan-pakistan-birimize-yapilan-saldiri-ikimize-de-yapilmis-sayilacak-920278.html).\n* **İşbirliği alanları**: Ortak tatbikatların genişletilmesi, savunma sanayinde işbirliği, modern askeri teknolojilerde bilgi ve deneyim paylaşımı [```2```](https://www.fokusplus.com/siyaset/suudi-arabistan-ile-pakistan-arasinda-stratejik-savunma-anlasmasi)[```3```](https://www.trthaber.com/haber/gundem/suudi-arabistan-pakistan-birimize-yapilan-saldiri-ikimize-de-yapilmis-sayilacak-920278.html).\n\nİki ülke arasındaki savunma işbirliğinin geçmişi 1980'lere dayanmakta olup, 2000'li yıllardan itibaren Al-Samsam serisi dahil olmak üzere çeşitli saha tatbikatları gerçekleştirilmiştir [```3```](https://www.trthaber.com/haber/gundem/suudi-arabistan-pakistan-birimize-yapilan-saldiri-ikimize-de-yapilmis-sayilacak-920278.html).\n\nSuudi Arabistan, bu anlaşma ile Körfez'de stratejik derinlik kazanmayı ve ABD'ye olan bağımlılığını azaltmayı hedeflemektedir [```2```](https://www.fokusplus.com/siyaset/suudi-arabistan-ile-pakistan-arasinda-stratejik-savunma-anlasmasi). Pakistan ise ekonomik ve siyasi destek elde etmeyi, nükleer gücünü pekiştirmeyi ve Hindistan ile İsrail'e karşı elini güçlendirmeyi amaçlamaktadır [```2```](https://www.fokusplus.com/siyaset/suudi-arabistan-ile-pakistan-arasinda-stratejik-savunma-anlasmasi)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.mirathaber.com/pakistan-ve-suudi-arabistan-anlasti/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://halktv.com.tr/makale/katar-saldirisindan-sonra-geldi-suudi-pakistan-anlasmasinin-sifereleri-972969?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.karar.com/dunya-haberleri/pakistandan-dikkat-ceken-aciklama-nukleer-kapasite-riyada-aciliyor-1992851?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://politikaakademisi.org/2025/09/18/pakistan-suudi-arabistan-savunma-is-birligi-anlasmasi-ve-olasi-suudi-nukleer-programi-hakkinda-bir-analiz/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.indyturk.com/node/765078/d%C3%BCnya/suudi-arabistan-pakistan-anla%C5%9Fmas%C4%B1-ne-anlama-geliyor?size=16&stub=1"],"title":"Müslüman ülkeler arasında savunma anlaşmaları neden önemlidir?","markdown":"Müslüman ülkeler arasında savunma anlaşmalarının önemli olmasının bazı nedenleri:\n\n* **Bölgesel ve küresel güvenlik**: Bu anlaşmalar, barış ve istikrarı teşvik eder [```1```](https://www.mirathaber.com/pakistan-ve-suudi-arabistan-anlasti/)[```4```](https://politikaakademisi.org/2025/09/18/pakistan-suudi-arabistan-savunma-is-birligi-anlasmasi-ve-olasi-suudi-nukleer-programi-hakkinda-bir-analiz/).\n* **Ortak caydırıcılık**: Bir ülkeye yönelik saldırı, diğer ülkeler tarafından da saldırı olarak kabul edilir, bu da caydırıcı bir etki yaratır [```1```](https://www.mirathaber.com/pakistan-ve-suudi-arabistan-anlasti/)[```2```](https://halktv.com.tr/makale/katar-saldirisindan-sonra-geldi-suudi-pakistan-anlasmasinin-sifereleri-972969)[```3```](https://www.karar.com/dunya-haberleri/pakistandan-dikkat-ceken-aciklama-nukleer-kapasite-riyada-aciliyor-1992851).\n* **Ekonomik ve teknolojik işbirliği**: Savunma anlaşmaları, özellikle nükleer teknoloji alanında, ekonomik istikrarı destekler ve savunma sanayi kapasitesini artırır [```4```](https://politikaakademisi.org/2025/09/18/pakistan-suudi-arabistan-savunma-is-birligi-anlasmasi-ve-olasi-suudi-nukleer-programi-hakkinda-bir-analiz/)[```5```](https://www.indyturk.com/node/765078/d%C3%BCnya/suudi-arabistan-pakistan-anla%C5%9Fmas%C4%B1-ne-anlama-geliyor).\n* **ABD'ye olan bağımlılığın azalması**: Bazı ülkeler, güvenlik garantileri için ABD'ye olan bağımlılıklarını azaltarak, alternatif ittifaklar kurar [```2```](https://halktv.com.tr/makale/katar-saldirisindan-sonra-geldi-suudi-pakistan-anlasmasinin-sifereleri-972969)[```5```](https://www.indyturk.com/node/765078/d%C3%BCnya/suudi-arabistan-pakistan-anla%C5%9Fmas%C4%B1-ne-anlama-geliyor).\n\nAncak, bu tür anlaşmalar aynı zamanda nükleer yayılma riskleri ve uluslararası yaptırımlar gibi belirsizlikler de taşır [```4```](https://politikaakademisi.org/2025/09/18/pakistan-suudi-arabistan-savunma-is-birligi-anlasmasi-ve-olasi-suudi-nukleer-programi-hakkinda-bir-analiz/)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/analiz/turkiye-azerbaycan-pakistan-cografyalari-asan-guvenlik-ittifaki/3583039?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.academia.edu/41475382/%C4%B0RAN_PAK%C4%B0STAN_%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%C4%B0LER%C4%B0_VE_B%C3%96LGESEL_G%C3%9CVENL%C4%B0K?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.indyturk.com/node/754785/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/pakistan%C4%B1n-ilk-ulusal-g%C3%BCvenlik-politikalar%C4%B1-yol-haritas%C4%B1-ve-milli?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tezara.org/theses/719553?size=16&stub=1"],"title":"Pakistan'ın bölgesel güvenlik politikaları nelerdir?","markdown":"Pakistan'ın bölgesel güvenlik politikaları şu şekilde özetlenebilir:\n\n* **Nükleer caydırıcılık**: Pakistan, Hindistan'a karşı \"ilk kullanım opsiyonu\" politikasını benimseyerek, Hindistan'ın konvansiyonel veya nükleer bir saldırısı durumunda misilleme yapmadan önce nükleer silah kullanma hakkını saklı tutar [```1```](https://tabyadijital.com/pakistan-nasil-nukleer-silah-sahibi-oldu/).\n* **Keşmir sorunu**: Pakistan, Hindistan ile arasındaki Keşmir anlaşmazlığını bir güvenlik sorunu olarak görür ve bu konuda açık şekilde Pakistan tezlerine destek arar [```2```](https://www.aa.com.tr/tr/analiz/turkiye-azerbaycan-pakistan-cografyalari-asan-guvenlik-ittifaki/3583039)[```5```](https://tezara.org/theses/719553).\n* **İran ile ilişkiler**: İran'ın Şiileştirme faaliyetleri ve Belucistan'daki ayrılıkçı hareketler, Pakistan'ın güvenlik kaygılarını artırır [```3```](https://www.academia.edu/41475382/%C4%B0RAN_PAK%C4%B0STAN_%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%C4%B0LER%C4%B0_VE_B%C3%96LGESEL_G%C3%9CVENL%C4%B0K).\n* **Stratejik işbirlikleri**: Türkiye ve Azerbaycan ile yapılan savunma ve enerji alanındaki işbirlikleri, bölgesel güvenliği artırmayı hedefler [```2```](https://www.aa.com.tr/tr/analiz/turkiye-azerbaycan-pakistan-cografyalari-asan-guvenlik-ittifaki/3583039).\n\nPakistan, aynı zamanda kendi iç güvenliğini sağlamak için ekonomik güvenliği merkeze alan bir \"Ulusal Güvenlik Politikası\" uygulamakta ve bu kapsamda yumuşak güç ile askeri gücü birlikte kullanmaktadır [```4```](https://www.indyturk.com/node/754785/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/pakistan%C4%B1n-ilk-ulusal-g%C3%BCvenlik-politikalar%C4%B1-yol-haritas%C4%B1-ve-milli)."}],"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://www.yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1758966097652859-15217632509949514686-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-82-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"logNode":{"name":"news-yazeka","attrs":{"isRoot":true,"isRelatedQueries":true}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"2yozw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"2yoz5":{"state":{"snippets":[{"id":"385459_0","totalSources":190,"url":"/gundem/politics/ankara-buyuksehir-belediyesi-ne-operasyon-adliyeye-sevk-edilen-14-kisinin-ifade-islemleri-basladi-3854590","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a000001998572331bb5115e6cfea7448642//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://medyascope.tv/wp-content/uploads/2025/03/d353c892-eb3e-455a-bfb7-0971086d8035-w.webp"}},"logAttrs":{"id":"385459_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/guncel/ankara-da-abb-konsere-sorusturmasi-14-kisi-gozaltinda-19089322-haberi/","https://medyascope.tv/2025/09/26/ankara-buyuksehir-belediyesine-konser-sorusturmasi-gozaltindaki-14-kisi-adliyeye-getirildi/","https://www.haberler.com/guncel/ankara-da-abb-konsere-sorusturmasi-14-kisi-gozaltinda-19089322-haberi/","https://www.trthaber.com/haber/gundem/abbye-konser-sorusturmasinda-14-supheli-adliyeye-sevk-edildi-920998.html"],"summarizationTexts":["Ankara'da ABB Konsere Soruşturması: 14 Kişi Gözaltında","Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne (ABB) yönelik başlatılan konser soruşturması kapsamında gözaltına alınan 14 kişi Ankara Adliyesi’ne getirildi.","Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, ABB tarafından 2021-2024 yılları arasında düzenlenen konserlere yönelik yapılan harcamalarında kamu zararı oluştuğu iddiaları üzerine soruşturma başlattı.","Soruşturma geçmişi Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının soruşturması kapsamında İçişleri Bakanlığı Mülkiye Müfettişliği tarafından düzenlenen tevdii raporu, MASAK incelemesi, Sayıştay incelemesi ve bilirkişi raporlarına göre, ABB'de 32 konser hizmet alımında idarenin, 154 milyon 453 bin 221,60 lira zarara uğratıldığı tespit edilmişti."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Ankara'da ABB Konsere Soruşturması: 14 Kişi Gözaltında","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://medyascope.tv/2025/09/26/ankara-buyuksehir-belediyesine-konser-sorusturmasi-gozaltindaki-14-kisi-adliyeye-getirildi/","faviconSources":["https://medyascope.tv","https://www.haberler.com","https://www.trthaber.com"],"textParts":[{"text":"23 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"384682_0","totalSources":70,"url":"/gundem/politics/izmir-deki-eglence-mekaninda-skandal-video-iki-kisi-gozaltina-alindi-3846820","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199815c261baffe5727fffb1d6d0b//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn1.ntv.com.tr/gorsel/kcC9DgSjUEaUDglQtyqsdQ.jpg?width=1080&mode=crop&scale=both"}},"logAttrs":{"id":"384682_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.nefes.com.tr/eglence-mekaninda-cekilen-goruntulerle-ilgili-2-gozalti-65631","https://www.ntv.com.tr/turkiye/izmirde-eglence-mekaninda-tepki-ceken-goruntuler-2-gozalti,1KnY01vtS0uDixRrJ-GTbg","https://www.haberler.com/guncel/izmir-deki-eglence-mekaninda-skandal-video-iki-kisi-gozaltina-alindi-19086920-haberi/"],"summarizationTexts":["Eğlence mekanında çekilen görüntülerle ilgili 2 gözaltı","İzmir'de bir eğlence mekanında çekilen görüntüler sosyal medyada tepki çekti.","İzmir'deki bir eğlence mekanında çekilen ve sosyal medyada yayılan görüntülerin ardından İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlatıldı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true]},"title":{"text":"Eğlence mekanında çekilen görüntülerle ilgili 2 gözaltı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ntv.com.tr/turkiye/izmirde-eglence-mekaninda-tepki-ceken-goruntuler-2-gozalti,1KnY01vtS0uDixRrJ-GTbg","faviconSources":["https://www.ntv.com.tr","https://www.haberler.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"385981_0","totalSources":55,"url":"/gundem/politics/cumhurbaskani-erdogan-ingiltere-basbakani-starmer-ile-gorustu-3859810","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019986dd3cd36b3a5e4f7980032afa//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.iha.com.tr/Contents/25-09/26/yeni-proje-2.jpg"}},"logAttrs":{"id":"385981_0","hasSummarization":true,"urls":["https://12punto.com.tr/gundem/cumhurbaskani-erdogan-ingiltere-basbakani-starmer-ile-telefonda-gorustu-99456","https://www.ahaber.com.tr/gundem/2025/09/26/baskan-erdogan-ingiltere-basbakanistarmer-ile-telefonda-gorustu","https://www.iha.com.tr/ankara-haberleri/cumhurbaskani-erdogan-ingiltere-basbakani-starmer-ile-telefonda-gorustu-306554450","https://www.afyononlinehaber.com.tr/cumhurbaskani-erdogan-ingiltere-basbakani-starmer-ile-gorustu/304654/"],"summarizationTexts":["Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Starmer ile telefonda görüştü","Başkan Recep Tayyip Erdoğan, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.","Görüşmede Türkiye ile İngiltere ikili ilişkileri bölgesel ve küresel konular ele alındı.","Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede, bu yıl Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun Filistin’de iki devletli çözüme yönelik aşama kaydedilmesi açısından faydalı olduğunu ifade etti."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Starmer ile telefonda görüştü","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ahaber.com.tr/gundem/2025/09/26/baskan-erdogan-ingiltere-basbakanistarmer-ile-telefonda-gorustu","faviconSources":["https://www.ahaber.com.tr","https://www.iha.com.tr","https://www.afyononlinehaber.com.tr"],"textParts":[{"text":"17 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"384569_0","totalSources":41,"url":"/gundem/politics/son-dakika-3845690","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199810592515588758b878fed07ef//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://www.gercekhaberci.com/images/haberler/2025/09/68d53d1d6d661_danistaydan-turizm-bakanligi-personellerine-sorusturma-izni.webp"}},"logAttrs":{"id":"384569_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.kamudanhaber.net/danistay-grand-kartal-otel-yanginiyla-ilgili-bakanlik-personeli-hakkinda-sorusturma-izni-verdi","https://www.gercekhaberci.com/danistaydan-turizm-bakanligi-personellerine-sorusturma-izni/243000","https://www.medyaradar.net/danistay-kararini-verdi-kultur-ve-turizm-bakanligi-personellerine-sorusturma-izni-haberi-2217081","https://www.kamudanhaber.net/danistay-grand-kartal-otel-yanginiyla-ilgili-bakanlik-personeli-hakkinda-sorusturma-izni-verdi"],"summarizationTexts":["Danıştay, Grand Kartal Otel yangınıyla ilgili bakanlık personeli hakkında soruşturma izni verdi","Danıştay 1. Daire Başkanlığı, Bolu Kartalkaya’daki Grand Kartal Otel’deki 78 kişinin hayatını kaybettiği yangında sorumluluğu bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileriyle ilgili karar verdi.","Sözcü'de yer alan habere göre, Danıştay Kontrolörler Kurulu Başkanvekili Levent Kırcan ile otelin son denetimini yapan kontrolörler Barış Başayvaz ile Abdülkadir Eren hakkında soruşturma izni verdi.","Karara göre, yangında sorumluluğu bulunan Kontrolörler Kurulu Başkanvekili Levent Kırcan ile otelin son denetimini yapan kontrolörler Barış Başayvaz ve Abdülkadir Eren hakkında soruşturma açılabilecek."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Danıştay, Grand Kartal Otel yangınıyla ilgili bakanlık personeli hakkında soruşturma izni verdi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.gercekhaberci.com/danistaydan-turizm-bakanligi-personellerine-sorusturma-izni/243000","faviconSources":["https://www.gercekhaberci.com","https://www.medyaradar.net","https://www.kamudanhaber.net"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"386306_0","totalSources":30,"url":"/gundem/politics/bakan-yerlikaya-duyurdu-3863060","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019989b32bed903e3e572d50a3651e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://trthaberstatic.cdn.wp.trt.com.tr/resimler/1718000/jandarma-operasyon-aa-1718125.jpg"}},"logAttrs":{"id":"386306_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberport.com/gundem/30-ilde-144-magara-ve-siginak-imha-edildi-bakan-yerlikaya-acikladi-271405h","https://www.haber7.com/guncel/haber/3566728-bakan-yerlikaya-duyurdu-144-magara-ve-siginak-imha-edildi","https://www.haberport.com/gundem/30-ilde-144-magara-ve-siginak-imha-edildi-bakan-yerlikaya-acikladi-271405h","https://www.trthaber.com/haber/gundem/son-6-ayda-18-teroristin-teslim-olmasi-saglandi-921050.html"],"summarizationTexts":["30 İlde 144 Mağara ve Sığınak İmha Edildi — Bakan Yerlikaya Açıkladı","İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Jandarma Genel Komutanlığı tarafından 30 ilde son 6 aydır gerçekleştirilen arazi taramalarında 144 mağara, sığınak ve barınma alanının imha edildiğini duyurdu.","Operasyon kapsamı ve ele geçirilenlerYerlikaya, NSosyal hesabından yapılan paylaşımda, operasyonların Jandarma Özel Harekat (JÖH), Jandarma Komando ve güvenlik korucuları ile Jandarma SİHA ve ATAK helikopterlerinin desteğiyle yürütüldüğünü belirtti.","Ayrıca bu dönemde 18 teröristin teslim olması sağlandı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"30 İlde 144 Mağara ve Sığınak İmha Edildi — Bakan Yerlikaya Açıkladı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haber7.com/guncel/haber/3566728-bakan-yerlikaya-duyurdu-144-magara-ve-siginak-imha-edildi","faviconSources":["https://www.haber7.com","https://www.haberport.com","https://www.trthaber.com"],"textParts":[{"text":"3 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"Siyaset sicak gelişmeler","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=politics","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"politics","location":"gundem/politics/pakistan-nukleer-kapasite-suudi-arabistan-ile-imzalanan-stratejik-savunma-anlasmasi-kapsaminda-kullanilabilir-3772910","storiesUrls":["/gundem/politics/ankara-buyuksehir-belediyesi-ne-operasyon-adliyeye-sevk-edilen-14-kisinin-ifade-islemleri-basladi-3854590","/gundem/politics/izmir-deki-eglence-mekaninda-skandal-video-iki-kisi-gozaltina-alindi-3846820","/gundem/politics/cumhurbaskani-erdogan-ingiltere-basbakani-starmer-ile-gorustu-3859810","/gundem/politics/son-dakika-3845690","/gundem/politics/bakan-yerlikaya-duyurdu-3863060"]}},"nextId":"384768_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"2yozw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"2yoz6":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"2yozw07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}