• Buradasın

    Marmara'da fay sürünmesi ve deprem riski

  • poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    Uzman isim açıkladı Marmara Denizi’nde beklenen büyük deprem tartışmaları devam ederken, Prof. Dr. Osman Bektaş dikkat çeken bir değerlendirmede bulundu. 
    1
    Dün
    Bektaş, Marmara’da geçmişte meydana gelen bazı büyük depremlerin İstanbul’a ulaşmadan durmasının arkasında “creep” adı verilen fay sürünmesi mekanizmasının olabileceğini ifade etti. 
    2
    Dün
    Bektaş’a göre, Marmara’da daha önce meydana gelen bazı büyük depremler İstanbul’a ulaşmadan sonlandı. 
    3
    Dün
    Bektaş, tartışmalı 1766 İstanbul depremine de değinerek, o depremin ardından bölgedeki fay segmentinin kilitli kaldığını ve günümüze kadar benzer gerilim biriktirmiş olabileceğini belirtti. 
    4
    Dün
    Bilimsel verilerin Ana Marmara Fayı için de benzer bir sürünme davranışını desteklediğini ifade eden Bektaş, “Ana Marmara Fayı’nın bazı bölümlerinde sürünme gözlemlenmiştir” dedi. 
    5
    Dün
      sozcu.com.tr1
      gundemebakis.com2
      cagdaskocaeli.com.tr3
      tele1.com.tr4
      sozcu.com.tr5

    Diğer konular

    Naci Görür’den Marmara depremi uyarısı!
    telgraf.net9 saat önce
    Prof. Dr. Osman Bektaş, 'panik yok' diyerek paylaştı: Büyük deprem beklentisini gösteren veri yok
    karar.com9 saat önce

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Fay sürünmesi (creep), deprem riskini şu şekillerde etkileyebilir:
    • Risk azaltma: Prof. Dr. Osman Bektaş'a göre, fay sürünmesi büyük deprem riskini azaltabilir 12. Bu mekanizma, fayın enerjisini tek bir büyük kırılmayla değil, yavaş yavaş ve orta büyüklükteki depremlerle atmasını sağlar 2.
    • Risk erteleme: Sürünme hareketi, depremin enerjisini harcayarak büyük depremin meydana gelme zamanını erteleyebilir 5.
    Ancak, bu mekanizmanın büyük deprem riskini tamamen ortadan kaldırmadığı, sadece büyüklüğünü azaltabileceği veya erteleyebileceği unutulmamalıdır 2.
    5 kaynak
    Creep (sürünme) mekanizması, katı malzemelerin sürekli mekanik stres altında yavaş deformasyon eğilimidir 3. Bu süreç, malzemenin erime noktasına yaklaştığında daha belirgin hale gelir ve yüksek sıcaklık ile uzun süreli stres altında gerçekleşir 35.
    Creep mekanizması üç ana aşamada gerçekleşir:
    1. Birincil (transient) creep: Deformasyon hızı zamanla azalır 13. Bu durum, artan çıkık yoğunluğu veya tanelerin büyümesiyle ilişkili olabilir 3.
    2. İkincil (steady-state) creep: Deformasyon hızı sabitlenir 15. Bu aşamada, çıkık yapısı ve tane boyutu dengeye ulaşır 3.
    3. Üçüncül creep: Numunenin kesit alanının azalmasına bağlı olarak deformasyon hızı hızla artar ve başarısızlık meydana gelir 15.
    Creep mekanizmasının bazı türleri:
    • Dislokasyon sürünmesi: Dislokasyonların hareketi ile gerçekleşir 15.
    • Difüzyon sürünmesi: Atomların difüzyonu yoluyla meydana gelir 45. Bu, Nabarro-Herring ve Coble sürünmesi olarak ikiye ayrılır; birincisi toplu difüzyon, ikincisi ise tane sınırı difüzyonu ile gerçekleşir 5.
    5 kaynak
    1766 İstanbul depremi hakkında bazı ek bilgiler:
    • Merkez üssü: Deprem, Marmara Denizi'nin doğu kesiminde, Çınarcık Havzası'nda veya havzanın kuzeyinde, Prens Adaları yakınlarında meydana gelmiştir 1.
    • Büyüklük: Yüzey dalgası büyüklüğü magnitüd ölçeğine göre tahmini 7,1'dir 1.
    • Hasar: Deprem, İzmit'ten Tekirdağ'a kadar geniş bir alanda hasara yol açmıştır 12. İstanbul'da birçok ev ve kamu binası yıkılmış, yeraltı su dağıtım sistemi tahrip olmuştur 1.
    • Tsunami: Depremin ardından Galata, Boğaziçi ve Mudanya kıyılarında deniz seviyesinde yükselmeler gözlemlenmiş ve küçük adacıklar sular altında kalmıştır 12.
    • Kayıplar: İlk raporlarda 850 civarında olan ölü sayısı, enkaz kaldırma çalışmaları sonrası 4.000-5.000 olarak güncellenmiştir 23.
    • Etkilenen bölgeler: Deprem, sadece İstanbul'u değil, İzmit, Silivri, Çatalca ve Rodosto (Tekirdağ) gibi yakın bölgelerdeki kasaba ve şehirleri de etkilemiştir 3.
    • Artçılar: Deprem sonrası artçılar bir yıl boyunca devam etmiştir 1.
    5 kaynak
    Ana Marmara Fayı'nın bazı özellikleri:
    • Segmentler: Prof. Dr. Osman Bektaş'a göre, Ana Marmara Fayı deprem enerjisi üretme açısından üç farklı bölümden oluşur 5:
      • A- Kilitli segment: İzmit-Mürefte arası, M7 ve üzeri büyüklükte deprem üretme potansiyeli taşır 5.
      • B- Creep (sürünme) segmenti: Batı-orta Marmara'da yer alır, M6 civarında depremler üretir 5.
      • C- Geçişli segment: M6 ve üzeri deprem üretme potansiyeline sahiptir 5.
    • Davranış: Bektaş, fayın genellikle batıdan doğuya doğru kırılma eğiliminde olduğunu ve Tekirdağ'dan İstanbul'a doğru ilerledikçe deprem üreten kabuğun inceldiğini, bunun da deprem büyüklüğünü azalttığını belirtmektedir 5.
    • Geçmiş depremler: 1912'deki M7,4'lük Mürefte depremine karşılık, son yıllarda Batı-Orta Marmara'da meydana gelen depremlerin büyüklükleri 5,8'e kadar düşmüştür 5.
    • Fay sürünmesi: Bektaş, fay sürünmesi mekanizmasının, önündeki deprem kırığının ilerleyişini durdurarak gerilmeleri arkasındaki fay segmentine transfer ettiğini ifade etmektedir 34.
    5 kaynak
    Marmara Denizi'ndeki fay hatları şu bölgelerde bulunur:
    • Tekirdağ Segmenti 2.
    • Orta Marmara Segmenti 2.
    • Adalar Segmenti 2.
    Bu segmentler, Marmara Denizi'nin altında yer alır ve fay hattı doğudan batıya doğru şu güzergahı izler 2:
    1. İzmit Körfezi açıklarından başlar 2.
    2. Yalova ile Çınarcık arasından geçerek Marmara Denizi’ne uzanır 2.
    3. Adalar açıklarından geçip Silivri açıklarına kadar ilerler 2.
    4. Tekirdağ civarından Marmara Ereğlisi’ne yönelir 2.
    5. En batı ucunda Ganos Fayı üzerinden Ege Denizi’ne bağlanır 2.
    Fay hattı, deniz tabanında yer aldığı için yüzeyden görünmez; ancak sismik ölçümlerle net olarak haritalanmıştır 2.
    5 kaynak